ما در آزند اتوماسیون به عنوان نمایندگی رسمی و معتبر محصولات دلتا در تهران و مشهد روزانه تماس های مختلفی از مشتریان دریافت می کنیم. بخشی از مشاوره های تلفنی و خدمات ما به مشتریان مربوط به انواع خطاهای اینورتر و شیوه رفع آنهاست. شما هم ممکن است پس از خرید اینورتر دلتا و کار با آن پس از چند سال یا مدتی، با خطاهای مختلفی روبرو شوید که علت و نحوه رفع آن را ندانید. ما تصمیم گرفتیم تا در یک مطلب جامع و کامل به بررسی انواع خطاهای اینورتر، دلیل رخداد و راه حل جامع برای آنها بپردازیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.اگر تازه کار هستید و مفاهیم اولیه در حوزه ی اتوماسیون صنعتی هنوز نمی دانید پیشنهاد می کنیم مقاله تفاوت اینورتر و درایو و معرفی اجزا آنها را حتما مطالعه کنید.
انواع خطاهای اینورتر و راه حل رفع آن
در این بخش رایج ترین خطاها و مشکلاتی که برای اینورترها رخ می دهد را بررسی کرده و راه حل رفع آن را نیز توضیح خواهیم داد:
1. خطای جریان بیش از حد یا Over Current
این خطا که در اینورترها یا درایوها با نماد OC ظاهر می شود به معنی وجود اضافه جریان است. درایوهایی که با موتور، هم کیلو وات باشند بیشتر دچار خطای جریان می شوند. برای رفع این خطا ابتدا اینورتر را بدون موتور و به تنهایی راه اندازی کنید. اگر باز هم خطای OC گرفتید، یعنی سخت افزار اینورتر مشکل دارد. اگر خطایی ندیدید، بار را از موتور جدا کرده و موتور به تنهایی به اینورتر متصل کنید. فرکانس روی 5 هرتز بگذارید طوری که شافت موتور حرکت واضحی داشته باشد. اگر حرکت نرمی داشت یعنی اینورتر سالم است.
اما اگر حالت پله ای داشت یعنی IGBT خراب است. اگر اینورتر سالم بود به ترتیب موتور و اینورتر را جایگزین کنید و دوباره چک کنید. ترجیحا اگر مشکل رفع نشد اینورتر قوی تری بخرید.
دلایل خطای جریان عبارتند از:
- پارامتر ACC اینورتر یا زمان راه اندازی موتور کم انتخاب شده بنابراین زمان دور موتور کاهش یافته و جریان لحظه ای که اینورتر می کشد بسیار بالاست.
- مد کنترلی درایو درست انتخاب نشده است.
- OCT های اینورتر آسیب دیده و IGBT درایو سوخته است با وجود اینکه پارامترها نیز اصولی تنظیم شده اند.
روش های رفع خطا Over Current
با انتخاب صحیح پارامتر ACC و مد کنترلی درایو مناسب، خطای جریان رفع خواهد شد. ضمنا برای رفع این خطا توصیه می کنیم موارد زیر هم انجام شوند:
- توان موتور را چک کنید.
- از عدم وجود اتصال کوتاه کابل بین درایو و موتور اطمینان حاصل کنید.
- بار روی موتور باید با مقداری که روی پلاک درج شده همخوانی داشته باشد.
- جهت چرخش موتور باید مناسب باشد.
- سربندی موتور بخاطر تک فازی یا سه فازی بودن اینورتر باید چک کنید. علاوه بر آن کل اتصالات و سیم کشی های موتور را چک کنید تا قطعی یا اتصال کوتاه نداشته باشید.
- اگر از ترمز مکانیکی در سیستم استفاده می کنید به دقت چک کنید و اگر امکانش هست موقتا برای تست غیر فعال کنید.
- زمان شتاب یا صعود یا Acceleration Time را بیشتر کنید.
- گشتاور راه اندازی را بیشتر کنید.
اگر همه راه حل ها را انجام دادید و باز هم خطای OC گرفتید باید درایو را ریست کرد.
نکته: خطای OCC از انواع خطاهای اینورتر است که رفع آن مشابه با خطای OC است و فرقی ندارد.
2. خطای ولتاژ بیش از حد یا Over Voltage
این مدل خطای اینورتر با نماد OV ظاهر می شود و یعنی اینورتر دچار اضافه ولتاژ شده است. به طور کلی بد نیست بدانید که وقتی بار زیاد به موتور وصل باشد و موتور هم در حال حرکت باشد و در این حالت فرمان توقف به اینورتر بدهیم، بار موتور را چرخانده و وضعیت ژنراتوری ایجاد می کند که نتیجه آن تولید ولتاژ بیش از حد است. از طرفی خازن های اینورتر نهایتا تا 400 ولتاژ DC را تحمل می کنند بنابراین مدارهای حفاظتی اینورتر فعال شده و با اعلام خطای OV خروجی قطع می گردد. دلایل ایجاد خطای OV از انواع خطاهای اینورتر عبارتند از:
- ولتاژ ورودی نوسان زیادی دارد و باعث چنین مشکلی شده که باید از فیلتر ورودی استفاده کرد.
- Link dc بیشتر از حد مجاز شده و راه حل آن استفاده از مقاومت ترمز اینورتر است.
- سوختن وریستورها که حفاظی در برابر نوسانات ولتاژ هستند باعث بروز چنین خطایی می شود. اکثر مواقع وریستورها عمل نمی کنند و از مدارهای داخلی نمی توانند در برابر اضافه ولتاژ یا نوسانات شدید ولتاژ محافظت کنند که نتیجه آن آسیب دیدن مدار قدرت درایو است.
- ولتاژ منبع را برای اضافه ولتاژ حالت پایدار و گذار چک کنید.
- پارامتر ولتاژ DC باس را چک کنید اگر ولتاژ مقداری بیشتر از حد مجاز است و زمان توقف برای شما مهم نیست زمان Dec را بیشتر کنید. اگر ولتاژ برگشتی زیاد است برای تخلیه آن از مقاومت ترمز استفاده کنید.
- مقاومت ترمز و چاپر ترمز را تست کنید.
- زمان کاهش سرعت را بالا ببرید.
- در صورت نیاز از تابع Coast to stop استفاده کنید.
- از درایوی استفاده کنید که قابلیت برگشت انرژی یا Regenerative داشته باشد.
- مبدل فرکانس را با چاپر ترمز و مقاومت ترمز هماهنگ کنید.
- خطای اضافه بار یا Over Load
دلایل خطای Over Voltage
از انواع خطاهای اینورتر که با نماد OL ظاهر می شود که دلایل بروز چنین خطایی عبارتند از:
- موتور در لحظه ای که درایو قرار است راه اندازی شود، زیر بار زیادی قرار گرفته و جریان زیادی را تحمل می کند. برای رفع این خطا در صورتی که چنین دلیلی وجود داشته باشد باید مد کاری را تغییر داد یا اینکه گشتاور یا ACC را زیاد کرد.
- باری که روی شفت موتور یا گیربکس وجود دارد بیش از حد مجاز اینورتر است. برای رفع آن توصیه می کنیم درایو مناسب موتور را خریداری کنید.
- احتمالا درایو خراب شده که خود آن احتمالا ناشی از خرابی IGBT یا بخش های دیگر درایو باشد. در این صورت بهتر است که درایو را برای تعمیرات ارسال کنید.
نکته: در صورتی که اضافه بار کاهش پیدا نکرد ظرفیت اینورتر را بالا ببرید.
3. خطای افت ولتاژ یا Under Voltage
از دیگر انواع خطاهای اینورتر که با نماد OV ظاهر می شود و دلیل آن دو حالت دارد:
- برق ورودی نوسان دارد و کمتر از حد مجاز است. در این صورت برق ورودی را با ولت متر چک کنید اگر کمتر از حد مجاز است باید پیگیری های لازم را انجام دهید تا رفع شود.
- نوسانات برق، مدار قدرت اینورتر را خراب کرده و خطای OV گرفته اید. در این صورت تنها راه حل آن تعمیر مدار قدرت اینورتر توسط متخصصین و کارشناسان زبده است.
- اگر به خاطر جریان زیادی که از خروجی کشیده شده افت ولتاژ ورودی دارید، با راهکارهایی که در بخش خطای OC دادیم مشکل را رفع کنید.
احتمالا بخاطر معیوب بودن فیوز، خطای عایقی، خطای یکسوسازی ورودی و غیره فاز ولتاژ ورودی از دست رفته و کاهش ولتاژ دارید بنابراین برای رفع آن اقدامات زیر را انجام دهید:
- عملکرد عایق و کنتاکتور را چک کنید.
- ولتاژ تغذیه اصلی و فیوزها را چک کنید.
نکته: گاهی اوقات پیش می آید که شبکه برق منطقه شما کلا افت ولتاژ دارد، در این حالت اگر در اینورتر شما پارامتر خاصی برای تشخیص افت ولتاژ ورودی داشته باشد می توانید آن را کاهش دهید تا به ازای سطح کمتری از ولتاژ ورودی، حساسیت نشان دهد.
4. خطای دمای بیش از حد اینورتر یا Over Heat
وقتی دمای محیط کاری اینورتر از حد استاندارد تعریف شده برای آن بیشتر باشد، خطای OH خواهید گرفت که در بین تمامی اینورترها نیز این کد ثابت و یکسان است. برای رفع این خطا باید دنبال دلایل ایجاد آن باشید:
- سیستم خنک کننده محل کار اینورترها آسیب دیده یا سوخته که باید برای تعمیر یا جایگزینی هر چه سریعتر اقدام کنید.
- احتمالا فن درایو یا هیت سینک (Heat Sink) سوخته یا آسیب دیده که باید فورا تعویض کنید.
- روزنه های تهویه هوا تمیز نیست که باید فورا پاکسازی کنید.
- درایو فضای کافی در اطراف خود برای گردش هوا ندارد بنابراین سعی کنید فضای خالی کافی در اطراف آن ایجاد کنید.
- اگر فن درایو درست کار می کند و جریان اینورتر بیشتر از حد مجاز است پس مشکل مکانیکی یا زیاد بودن بار وجود دارد که با راهکارهایی که در بخش خطای OL دادیم خطا را رفع کنید.
5. خطای قطع فاز ورودی اینورتر
کد یا نماد خاصی برای این مدل از انواع خطاهای اینورتر گزارش نکردیم چون کد آن برای هر مدل از اینورتر فرق می کند.
6. خطای قطع فاز خروجی اینورتر
این مدل خطا هم کد خاصی ندارد چون در اینورترهای مختلف متفاوت است.
7. خطای اتصال کوتاه در اینورتر یا Short Circuit
خطای اتصال کوتاه یا SC را در اینورتر همه می شناسند و باید از برق کار حرفه ای صنعتی کار بخواهید دلایل ایجاد اتصال کوتاه را پیدا کرده و آن را رفع کند.
8. خطای ارت یا Earth در اینورتر
از انواع خطاهای اینورتر که رفع آن ساده است و معمولا به ندرت رخ می دهد. برای رفع این خطا باید ارت اینورتر را نصب کنید. معمولا این خطا زمانی که جریان های نامتعادل در موتور وجود داشته باشد رخ می دهد که جریان نشتی به سمت ارت رفته و این خطا را می بینید. از طرفی اگر مقاومت ایزولاسیون ضعیف تا ارت وجود داشته باشد نیز رخ خواهد داد. راهکارهای زیر را هم امتحان کنید:
- مقاومت ایزولاسیون و کابل را چک کنید.
- در مدار کابل تا موتوز خازن، اصلاح ضریب توان یا جاذب اضافه ولتاژ گذرا وجود نداشته باشد.
- کابل بلند بخاطر خازن بزرگ کابل هم می تواند خطای ارت در اینورترها ایجاد کند.
9. خطای اتصال به بدنه یا Ground Short
از انواع خطاهای اینورتر که نسبتا رایج بوده و با نماد GF می بینید. برای رفع این خطا اول باید موتور اینورتر را تست کنید اگر مشکل کماکان ادامه پیدا کرد احتمالا مشکل از سخت افزار اینورتر مثل IGBT، CT یا کنترل برد باشد. اگر بدون موتور خطا نداشتید ولی با اتصال موتور باز هم خطای GF یا اتصال به بدنه داشتید، نشتی موتور یا ایراد کلاف ها دلیل اصلی بروز این خطا باشد. در این حالت موتور و سیم کشی باید برای تعمیرات و عیب یابی چک شوند.
10. خطای Comfault
از انواع خطاهای اینورتر که به معنای وجود مشکل در کابل کی پد یا خود کی پد است. برای تست خرابی این دو را با دو نمونه سالم جایگزین کنید. برای اتصال هم از کابل های شیلددار CAT5 یا CAT6 کمک بگیرید و طول کابل هم حداکثر 5 متر باشد.
11. خطای STP0
از انواع خطاهای اینورتر که مربوط به مرجع حرکت است. شاید مرجع خارجی درست تنظیم شده ولی دکمه RUN روی کی پد فشرده نشده باشد. اما از طرفی هم امکان دارد این خطا مربوط به فرکانس کاری باشد. حداقل فرکانس کاری اینورترها، 0.1 هرتز است که کمتر از آن خطای STP0 خواهد داد. فرکانس را کمی بیشتر کنید تا مشکل رفع شود.
12. خطای STP1
این مورد از خطاهای اینورتر بخاطر راه اندازی مستقیم است یعنی تنظیمات را طوری قرار داده اید که به محض اینکه اینورتر به برق ورودی متصل شد بدون نیاز به فشار دادن کلید استارت، شروع به کار کند. برق را قطع کنید و کلید استارت را بزنید و مجددا اینورتر را وصل کنید.
13. خطای STP2
مواقعی که مرجع حرکت خارجی است و کلید STOP روی کی پد را زده باشید چنین خطایی می گیرید. این دسته از انواع خطاهای اینورتر معمولا با یکی کردن مرجع STOP و START رفع می شود اما در برخی اینورترها حتی با این کار هم مشکل همچنان پابرجاست. در این حالت پارامتر کلید STOP روی کی پد را غیر فعال کنید.
14. خطای CTER
این خطا نشان دهنده مشکل در سنسور جریان است و باید تعمیر شود.
15. خطای S
این خطا برای توقف اضطراری است. معمولا یکی از ترمینال های ورودی به شکل پیش فرض روی E.S تنظیم می شود و از طرفی در اکثر موارد هم یکی از ترمینال های ورودی به شکل پیش فرض روی RESET تنظیم می شود. برای رفع خطای E.S با یک تکه سیم ترمینال RESET را فعال کنید تا بتوانید به پارامترها دسترسی پیدا کرده و E.S را غیر فعال نمایید.
16. خطای EPR
این دسته از انواع خطاهای اینورتر مربوط به حافظه EEPROM است. یکبار اینورتر را ریست و یا خاموش کنید. اگر خطا رفع نشد باید تعمیر شود.
برخی از انواع خطاهای اینورتر هستند که فرم دیگری دارند و به شکل خطای نمادی ظاهر نمی شوند. در این مطلب به آنها نیز اشاره می کنیم و راه حل را خواهیم گفت.
17. اینورتر روشن نمی شود
دلایلی که باعث می شود اینورتر روشن نشود عبارتند از:
- اینورتر زمین خورده و ضربه دیده است.
- باتری به اینورتر وصل نیست یا شل شده است.
- باتری اینورتر ضعیف شده و نمی تواند اینورتر را روشن کند.
- باتری اینورتر تخلیه شارژ می شود
- ترمینال های باتری شل شده است.
- ترمینال های باتری برعکس وصل شده اند.
- سوئیچی که اینورتر با آن وصل شده خراب است.
اگر اینورتر آسیب دیده سعی کنید با فشار دادن شستی ریست مشکل را حل کنید یا دکمه پاور را تعمیر کنید. اگر مشکل از باتری است آن را عوض کنید. ترمینال های باتری هم چک کنید که دچار خوردگی و پوسیدگی نشده باشند.
18. زنگ هشدار اینورتر دائما صدا می کند
وقتی اینورتر بار خیلی زیادی تحمل می کند این اتفاق می افتد. بنابراین همه دستگاه های متصل به آن را قطع کنید. شاید هم فن خنک کننده مشکل پیدا کرده و نمی تواند دمای اطراف آن را به خوبی خنک کند در این حالت یا اینورتر دائما آلارم هشدار می دهد یا اینکه خودش را خاموش می کند. به طور کلی این مدل از خطاهای اینورتر یعنی یک قسمتی از آن درست کار نمی کند.
19. LCD اینورتر کدها را درست نشان نمی دهد
یکی از رایج ترین انواع خطاهای اینورتر این است که ال سی دی آن درست اعداد را نشان نمی دهد که علت آن یا خارجی است یا داخلی. اگر مشکل داخلی باشد عمدتا بخاطر مدارهای داخلی است بنابراین از یک متخصص بخواهید تعمیر کند. اگر مشکل خارجی باشد عمدتا بخاطر کابل های باتری، سیم های ورودی و خروجی و بار وارد شده به اینورتر صنعتی است.
20. زمان بکاپ خیلی پایین
این مشکل که یکی از رایج ترین خطاهای اینورتر است معمولا بخاطر این است که اینورتر برق خیلی زیادی مصرف می کند، باتری درست شارژ نمی شود و یا سطح الکترولیت پایین آمده است. هر سه این عوامل وقتی که به ترتیب بار اضافه برداشته شود، باتری را به مدت چند ساعت شارژ کنید و آب داخل باتری را دوباره پر کنید رفع می شوند.
21. باتری اینورتر شارژ نمی شود
علت این مشکل:
- باتری خراب است
- یکسوکننده ها سوخته اند
- فیوزها ذوب شده اند
- اتصالات شل شده اند
در این حالت یا باید باتری را تعویض کنید، یا یکسوکننده ها و فیوزهای جدید نصب کنید و یا اینکه ترمینال ها را چک کنید که خوردگی نداشته باشند و دوباره اتصالات را محکم کنید.
22. اینورتر نویز درست می کند
معمولا در حالت عادی هم کار کردن اینورتر با کمی نویز همراه است اما وقتی فن آن گرد و غبار و آشغال زیادی به خودش بگیرد این صدا بیشتر می شود. برای حل این مشکل باید فن را تمیز کنید اگر باز هم صدای نویز ادامه داشت فن اینورتر را عوض کنید.
جمع بندی مطالب
در این مطلب به بررسی کامل انواع خطاهای اینورتر پرداختیم که برخی از آنها بسیار رایج هستند. در هر مورد ابتدا علت را به شما توضیح دادیم و سپس راه حلی برای رفع آن گفتیم. خرید مقاومت ترمز اینورتر نیز در بعضی پروژه ها باعث می شود بعضی خطاهای اینورتر مربوط به این مورد را نداشته باشیم. دقت داشته باشید گاهی اوقات این راهکارها در برخی اینورترها جواب نمی دهد، در چنین شرایطی باید از یک متخصص فنی حرفه ای کمک بگیرید و یا از پشتیبانی تجهیزات اتوماسیون صنعتی، در آزند اتوماسیون بخواهید تا به شما مشاوره دهند.