آموزشی, اتوماسیون در صنعت

تایمر صنعتی چیست؟ (انواع زمان سنج ها در صنعت و کاربرد آنها)

تایمر صنعتی چیست

تایمر صنعتی چیست و چه کاربردی در صنعت دارد؟ برای اهالی صنعت، زمان پارامتری مهم در بخش های مختلف یک پروژه محسوب می شود. در چنین شرایطی برای انجام هر یک از قسمت های پروژه بر اساس یک زمان بندی خاص و دقیق باید از این قطعه صنعتی استفاده کرد.

کاربرد تایمرهای صنعتی در پروژه های مختلف، اندازه گیری دوره های زمانی در فرایندهای مختلف و تنظیم دقیق انجام یا توقف یک فرایند است. کاهش مصرف انرژی مزیت مهمی است که با استفاده از این ابزار فراهم می شود. بنابراین، تایمرهای صنعتی را می توان جزئی جدانشدنی در تجهیزات اتوماسیون صنعتی یا راه اندازی اتوماتیک دستگاه ها معرفی کرد.

تایمر صنعتی چیست؟

تایمر صنعتی یکی از اجزای مدارهای الکتریکی است که جهت راه اندازی اتوماتیک تجهیزات یا شروع یک فرایند صنعتی کاربرد دارد. در حوزه اتوماسیون صنعتی برای اندازه گیری زمان در فرایندهای مختلف و تنظیم زمان توقف یا انجام فرایندی خاص از این تایمرها استفاده می شود. تایمرهای صنعتی به عنوان یک کنترل کننده زمانی عمل می کنند که در یک دستگاه مکانیکی یا الکتریکی مدت زمان بین دو فانکشن خاص را تنظیم می کنند.

از مهم ترین موارد کاربرد این کنترل کننده می توان به تجهیزات اتوماسیون صنعتی، تابلوهای برق، مدارات کنترل و قدرت در صنایع مختلفی از جمله داروسازی، پتروشیمی، پلاستیک، نیروگاه ها و … اشاره کرد. استفاده از این قطعات در صنایع مختلف نقش موثری در کاهش مصرف انرژی دارد. عملکرد این زمان سنج ها با دریافت یک سیگنال ورودی و اندازه گیری زمان توسط قسمت زمان سنجی آغاز می شود. با سپری شدن زمان تنظیم شده، سوئیچینگ کنتاکت ها توسط تایمر انجام می شود و در پایان، سیگنال دریافتی به خروجی ارسال می گردد.

انواع تایمرهای صنعتی از نظر شکل ظاهری

به لحاظ ظاهری این تایمرها شامل دو نوع دیجیتال و آنالوگ هستند. در هر یک از این دو نوع، یک سیگنال دریافتی بر اساس زمان تنظیم شده به سمت خروجی ارسال می شود.

زمان سنج صنعتی دیجیتال

تایمر صنعتی دیجیتال

نوع دیجیتال این کنترل کننده های زمان شامل تایمرهایی هستند که بر اساس مدارهای دیجیتالی طراحی شده اند. دقت خوب و میزان حافظه متنوع از ویژگی های این نوع تایمرهاست. با استفاده از حافظه نوع دیجیتالی تایمرهای صنعتی امکان تنظیم آنها برای زمان های مختلف فراهم می شود. از ویژگی های دیگر این نوع می توان به قابلیت نمایش زمان سپری شده اشاره کرد. انواع دیجیتالی تایمرها در دو نوع مد تاخیر در وصل و تاخیر در قطع دسته بندی می شوند. اما تفاوت این دو نوع تایمر صنعتی چیست؟

تاخیر در وصل (Power On Delay): کارکرد این نوع رله ها جهت باز یا بسته کردن یک کنتاکت تحت شرایطی است که به رله انرژی داده شود. از انواع این تایمرها می توان به تایمرهای موتوری اشاره کرد.

تاخیر در قطع (Power Off Delay): دقیقا عملکردی برعکس نوع قبل دارند. عملکرد این رله ها جهت باز یا بسته کردن یک کنتاکت بعد از قطع شدن انرژی انجام می شود. تایمرهای پنوماتیکی نمونه ای از این مد تاخیر در قطع هستند.

زمان سنج صنعتی آنالوگ

این تایمرها نیز مانند نوع آنالوگ قادر به نشان دادن وضعیت زمان هستند. تنها تفاوت این نوع با انواع دیجیتالی تایمرها، عدم قابلیت نمایش زمان سپری شده است.

انواع تایمرهای صنعتی بر اساس مکانیزم عملکرد

انواع تایمر صنعتی

تایمرها با توجه به نحوه عملکرد در 9 دسته زیر قرار می گیرند:

زمان سنج بادی (پنوماتیکی)

تایمرهای بادی جهت اندازه گیری زمان سپری شده از فشار هوا استفاده می کنند. این تایمرها عملکردی مشابه زمان سنج های موتوری دارند. تنها تفاوت آنها به نحوه فعال شدن شان مربوط می شود. در حالیکه زمان سنج های موتوری پس از وصل بوبین آن به ولتاژ فعال می شوند، زمان سنج های بادی پس از قطع بوبین شروع به کار می کنند.

این تایمرها با هدف کنترل دقیق فشار هوا طراحی می شوند. فعالیت هر عملگر پنوماتیکی در این زمان سنج ها با یک طراحی کاملا کنترل پذیر انجام می شود. تایمرهای بادی به صورت بخش الحاقی بر روی کنتاکتور مدار فرمان سیستم الکتریکی دستگاه های صنعتی نصب می شوند. با فعال شدن کنتاکتور، فرمان های باز یا بسته شدن آن را به طور مستقیم در خطوط هوای فشرده سیستم صادر می کنند.

زمان سنج الکترومکانیکی (موتوری)

تایمرهای موتوری متشکل از موتوری کوچک با قطب چاکدار هستند. عملکرد این تایمرها با به چرخش درآمدن یک دیسک از طریق چرخ دنده در مقابل میکروسوئیچ انجام می شود. امکان تنظیم محل قرارگیری دیسک بعد از شروع فعالیت آن وجود دارد. پس از تنظیم دیسک، موتور با دوری ثابت شروع به فعالیت می کند. با به چرخش درآمدن موتور، زمان تایمر هم آغاز می شود. با برخورد موتور به زائده دیسک، گردش آن متوقف شده و با ارسال فرمان توقف به میکروسوئیچ داخلی، موتور از کار می افتد.

مطالعه کنید:  ساخت کابل پروگرام پی‌ال‌سی دلتا

زمان سنج هیدرولیکی

از این تایمرها جهت ایجاد تاخیر در مدارهای الکتریکی استفاده می شود. عملکرد این تایمرها برای مشخص کردن زمان سپری شده بر اساس فرایند هیدرولیکی و جریان روغن داخل تایمر است. با وصل شدن جریان برق به رله، روغن درون آن جابجا می شود. برای بازگشت روغن به محل اولیه زمانی لازم است که به عنوان زمان تایمر مورد استفاده قرار می گیرد.

زمان سنج الکترونیکی

این تایمرها ساختاری متشکل از مدارهای الکترونیکی دارند. بیشترین کاربرد این زمان سنج ها جهت کنترل زمان های کمتر از یک ثانیه است. زمان سنج های الکترونیکی در مقایسه با سایر تایمرها از بیشترین میزان دقت برخوردارند و زمان های کمتر از ثانیه را هم اندازه گیری می کنند.

زمان سنج حرارتی (بی متال)

عملکرد این نوع زمان سنج ها بر اساس خاصیت بی متال است. سنجش زمان در این تایمرها با عبور جریان از فلز بی متال و گرم کردن و تغییر شکل آن انجام می شود. این نوع زمان سنج ها دقت بالایی ندارند و تحت تاثیر دمای محیط قرار می گیرند.

زمان سنج ستاره مثلث

اصلی ترین کارکرد این تایمرها ایجاد تاخیر بعد از خاموش کردن کنتاکتور ستاره و روشن کردن کنتاکتور مثلث است. تاخیر ایجاد شده باید در حدی باشد که عملکرد کنتاکتور ستاره به حالت اول برگردد و پلاتین های N.C آن دوباره بسته شوند.

زمان سنج چپ گرد- راست گرد

این زمان سنج ها شامل دو رله خروجی هستند که با کمک آنها امکان کنترل اتوماتیک روی حرکت چپ و راست موتور فراهم می شود. وقتی این تایمرها فعال می شوند، فعالیت موتور در مدت زمانی مشخص در یک جهت خاص انجام می گیرد. کاربرد اصلی این زمان سنج ها در راه اندازی موتورهاست.

سوپر تایمرهای دیجیتالی

این نوع تایمرها در محدوده زمانی گسترده ای (0.1 ثانیه تا 999 ساعت) قابلیت استفاده دارند. عملکرد این زمان سنج ها مستلزم اتصال ولتاژ تغذیه به تایمر است. با این اتصال امکان قطع یا وصل رله متصل به زمان سنج به صورت تاخیری زمانی یا بلافاصله فراهم می شود.

مولتی تایمر دیجیتال

این زمان سنج ها جهت عملیات زمان سنجی و تنظیم آن در یک بازه زمانی بزرگ استفاده می شوند. مولتی تایمرها مجهز به مدهای مختلفی هستند که به صورت تایمرهای تاخیر در قطع و وصل، کنترل موتورهای چپگرد و راستگرد برنامه ریزی می شوند.

مدهای زمان سنج های صنعتی

مد های تایمر صنعتی

انواع مد در یک تایمر صنعتی چیست؟ در زمان سنج ها بر اساس نوع مکانیزم عملکرد، مدهای کاری متفاوتی وجود دارد که در چهار گروه کلی دسته بندی می شوند:

  • وقفه (Interval Timer): در مد کاری وقفه ضمن وصل فرمان ورودی، قطع شدن خروجی تایمر پس از سپری شدن مدت زمانی معین انجام می شود. از کاربردهای این مد کاری می توان به زدودن گرد و غبار طی بسته بندی اتوماتیک محصولات اشاره کرد.
  • چشمک زن (Fliker Timer): در این مد کاری پس از وصل شدن فرمان ورودی زمان سنج، خروجی تایمر با گذشت مدت زمانی مشخص قطع شده و این فرایند مجدد تکرار می شود. برای شناسایی قطعات معیوب در خط تولید از این مد کاری استفاده می شود.
  • تاخیر در وصل (On Delay Timer): در این مد، فعال شدن فرمان خروجی پس از وصل شدن فرمان ورودی و سپری شدن مدت زمان داده شده به تایمر انجام می شود. در سیستم های بسته بندی به وفور از این مد کاری استفاده می شود.
  • تاخیر در قطع (Off Delay Timer): در این مد کاری با وصل شدن فرمان ورودی، فرمان خروجی هم وصل می شود. وقتی فرمان ورودی قطع می گردد، قطع شدن فرمان خروجی پس از سپری شدن مدت زمان تنظیم شده در تایمر انجام می شود. این مد کاری در فن های تهویه کاربرد دارد.

در پایان، چگونه برای یک پروژه تایمر صنعتی مناسب انتخاب کنیم؟

پارامترهای مهم برای انتخاب یک تایمر صنعتی چیست؟ با توجه به تنوعی که در کارکرد انواع این تجهیزات وجود دارد، طبعا در اولین گام باید با توجه به نیاز کاری پروژه اقدام به خرید کرد. انواع مختلفی از این زمان سنج ها وجود دارند که کاربرد هر یک از آنها بر اساس ویژگی هایشان متفاوت است. یک انتخاب مناسب بر اساس نوع نیاز کاری می تواند از ایجاد صدمات جبران ناپذیر در پروژه جلوگیری کند. سایر ویژگی هایی که در این انتخاب باید مدنظر قرار گیرند عبارتند از:

  • قابلیت تحمل و کارکرد زمان سنج در شرایط صنعتی سخت
  • سازگاری اندازه تایمر با فضای موجود در محل مورد نظر و امکان نصب آن
  • برخوردار بودن زمان سنج از ویژگی های کاربردی (توانایی تنظیم دقیق زمان، قابلیت برنامه ریزی زمانبندی، اتصال به سایر سیستم ها، ارتباط با شبکه یا کامپیوتر، قابلیت برنامه ریزی از راه دور و …)
  • خرید برندهای معتبر جهت اطمینان از کیفیت و عملکرد زمان سنج در ماشین آلات صنعتی برند محصول از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر با تجهیزات اتوماسیون صنعتی سروکار دارید، با مراجعه به فروشگاه آزند اتوماسیون می توانید محصولات برند دلتا را با تضمین اصالت کالا به صورت آنلاین و حضوری خریداری کنید.
امتیاز شما

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *