عیب یابی plc

یکی از مهارتهای اجباری و لازم برای پی ال سی کاران این است که علاوه بر شناخت کامل انواع پی ال سی دلتا و انتخاب بهترین گزینه برای اتوماسیون صنعتی، بتوانند پی ال سی را عیبیابی کنند. عیبیابی دقیق پی ال سی به روشهای مختلفی قابل انجام است که همه آنها کمک میکنند تا عیبیابی PLC دلتا به بهترین شکل انجام شود. ما در آزند اتوماسیون به پشتوانه تجربه بالای خود در فروش و پشتیبانی فنی قبل و بعد از خرید، در این مطلب تخصصی به شما کمک میکنیم تا بتوانید پی ال سیهای دلتا را بررسی کرده و به کمک روشهای زیر عیبیابی کنید.
قبل از هر چیز باید به این مورد مهم اشاره کنیم که مهمترین بخش در عیبیابی PLC دلتا، پیدا کردن شناخت کامل نسبت به محدوده عیب و ایرادات به وجود آمده یا Localize (لوکالایز) کردن آنها است. بنابراین یک پی ال سی کار ماهر و حرفهای باید بتواند به کمک ابزارهای مختلف و دانش تخصصی و فنی خود محدوده عیب را مشخص کند و سپس به دنبال عامل ایجاد کننده و در نهایت رفع عیب باشد.
بهطورکلی برای عیبیابی PLC دلتا 5 روش اصلی وجود دارند که در ادامه هر مورد را بهطور تخصصی و فنی بررسی خواهیم کرد. مشابه همیشه شما میتوانید نظرات خود را با ما در میان بگذارید و سؤالات خودتان را به شکل تلفنی یا کامنت در میان بگذارید.
روشهای عیبیابی پی ال سی ( PLC)
همانطور که گفتیم برای عیبیابی PLC دلتا روشهای مختلفی وجود دارند که ما قصد داریم به 5 روش اصلی بپردازیم که به کمک آنها همه نوع عیبی از این نوع محصولات را میتوان تشخیص داد. در نهایت به یک جمعبندی خواهیم رسید تا بهتر بتوانید عمل کنید.
عیبیابی CPU (Troubleshooting the CPU)
اولین روش در عیبیابی PLC دلتا، مربوط به CPU است. پی ال سیها خودشان هم نشانگر تشخیصی یا (Diagnostic Indicator) دارند که وضعیت PLC و CPU را نشان میدهند. این وضعیتها میتواند شامل وضعیت حافظه، روشن بودن، کانالهای ارتباطی و غیره باشد. ابتدا چک کنید که آیا PLC برق کافی از ترانسفورماتور جریان برای تأمین باری که روی کل شبکه قرار دارد را دریافت میکند یا خیر. اگر هنوز هم PLC کار نمیکند باید میزان افت ولتاژ را در مدار کنترل چک کنید یا اینکه ببینید فیوزها نسوخته باشند.
نکته: اگر پی ال سی با جریان برق مناسب هم کار نمیکند، مشکل قطعا مربوط به CPU است که اتفاق بسیار بدی است.
ضمنا دقت کنید نشانگرهای تشخیصی که در جلوی CPU هستند نقص یا ایراد مربوط به حافظه یا ارتباطات را نشان میدهند. اگر یکی از این نشانگرها روشن باشد احتمالا مجبور شوید که CPU را عوض کنید.
عیبیابی ورودیهای PLC (Troubleshooting PLC Inputs)
روش دوم عیبیابی PLC دلتا مربوط به عیبیابی ورودیهای پی ال سی است. درصورتیکه دستگاه متصل به ماژول ورودی روشن نباشد، احتمالا مشکل جایی بین اتصال L1 و اتصال ترمینال به ماژول است. نشانگرهای وضعیت ماژول ورودی اطلاعاتی در خصوص دستگاه میدانی (Field Device)، ماژول و سیمکشی دستگاه میدانی به ماژول به ما میدهد در نتیجه با دقت میتوان مشکل را شناسایی کرد.
اولین قدم در شناسایی و تشخیص نوع مشکل یا عیبیابی PLC دلتا در این روش، این است که پی ال سی را در حالت استندبای بگذارید تا خروجی را فعال نکند. با این کار دستگاه میدانی فقط به شکل دستی فعال خواهد شد (مثلا یک سوئیچ محدودکننده یا لیمیت سوئیچ یا limit Switch) فقط به شکل دستی بسته خواهد شد.
نکته: وقتی دستگاه میدانی فعال میشود، نشانگر وضعیت برق ماژول باید روشن شود که نشان دهد جریان برق به شکل پیوسته برقرار است. بنابراین در این حالت مشکل مربوط به سیمکشی نیست.
قدم بعدی این است که خوانش ماژول ورودی پی ال سی بررسی شود. برای این منظور میتوانید از حالت تست PLC استفاده کنید که ورودیها را میخواند و برنامه را هم اجرا میکند ولی خروجیها را فعال نمیکند. در این حالت صفحه نمایش پی ال سی یا باید در تصویر جدول بیت مربوط به دستگاه میدانی فعال شده، عدد 1 را نشان دهد یا اینکه دستورالعمل مرجع تماس یا Contact’s reference instruction باید پر رنگ شود که پیوستگی و وجود دائمی جریان برق را نشان میدهد. به تصویر زیر دقت کنید.
درصورتیکه ماژول توانایی خواندن سیگنال دستگاه میدانی را ندارد، باید تستهای بیشتری انجام دهید. سیمکشی نامناسب، دستگاه میدانی معیوب، ماژول معیوب یا ولتاژ نامناسب بین دستگاه میدانی و ماژول هم میتوانند چنین مشکلی ایجاد کنند.
اولین کار در عیبیابی PLC دلتا مربوط به ورودیها این است که دستگاه میدانی را قطع کرده و ولتاژ ماژول ورودی را اندازه بگیرید. ولتسنج باید ولتاژ سیگنال را نشان دهد مثلا فرض کنید 120 ولت AC. اگر ولتاژ درست است و مشکلی ندارد، ماژول ورودی معیوب شده چون سیگنال را نمیشناسد. اگر ولتاژی که اندازه گرفتهاید بین 10 تا 15% کمتر از حد نرمال است پس مشکل مربوط به منبع ولتاژ به دستگاه میدانی است.
نکته مهم: اگر ولتاژی وجود نداشته باشد بنابراین یا سیمکشیها مشکل دارد یا دستگاه میدانی معیوب است. اتصال و سیمکشی را به ماژول وردی چک کنید و مطمئن شوید که سیمها در قسمت ترمینال یا بلوکهای ترمینال محکم بسته شده باشد و مشکلی نباشد.
برای اینکه دقیق بتوانید عیبیابی PLC دلتا مربوط به ورودیها را بررسی کنید، چک کنید که آیا دستگاه میدانی برق دارد یا خیر. در حالتی که دستگاه فعال است، با ولتمتر، ولتاژ اطراف دستگاه را چک کنید اگر هیچ ولتاژی در قسمت لود دستگاه، یعنی قسمتی که به ماژول وصل است، وجود ندارد پس ورودی دستگاه مشکل دارد. اما اگر ولتاژ هست، مشکل مربوط به سیمکشی از دستگاه ورودی به ماژول است. در این موارد باید سیمکشیها کامل بررسی شوند تا علت اصلی مشکل مشخص گردد.
عیبیابی خروجیهای PLC (Troubleshooting PLC Outputs)
روش بعدی در عیبیابی PLC دلتا مربوط به خروجیها میشود. رابطهای خروجی پی ال سی دلتا، نشانگرهای وضعیتی دارند که اطلاعات خوبی به ما خواهند داد. دقیقا مشابه با عیبیابی ورودیهای پی ال سی، اولین قدم این است که مشکل را در سطح ماژول، دستگاه میدانی یا سیمکشی بررسی کنید.
نکته بسیار مهم: در ماژول خروجی، مطمئن شوید که منبع برق برای سوئیچ کردن خروجی مقدار مناسبی داشته باشد. در سیستمهای 120 ولت AC مقدار تلورانس باید چیزی در حدود 10% این عدد یعنی بین 108 تا 132 ولت باشد.
از طرفی ماژول خروجی باید چک شود که فیوزهای آن نسوخته باشند. اگر فیوزها سوختهاند مقدار اسمی یا نامی فیوز را چک کنید. علاوه بر این باید اطلاعات مربوط به جریان برق خروجی را هم چک کنید که دستگاه دچار مشکل مصرف جریان بیش از حد نشده باشد.
دقت داشته باشید که در بحث عیبیابی PLC دلتا مربوط به خروجیها، اگر ماژول خروجی دستور روشن شدن را از پردازنده دریافت میکند ولی همچنان وضعیت خروجی ماژول مربوطه ON نشده بنابراین ماژول خروجی مشکل دارد. اگر نشانگر وضعیت ON شده ولی دستگاه میدانی انرژی برق نگرفته، ولتاژ ترمینال خروجی را چک کرده و مطمئن شوید که دستگاه سوئیچ کننده کار میکند. اگر هیچ ولتاژی وجود ندارد بنابراین ماژول را باید عوض کنید.
اگر جریان برق وجود دارد پس مشکل یا مربوط به سیمکشی است یا مربوط به دستگاه میدانی است. در این حالت برای عیبیابی PLC دلتا، مطمئن شوید که سیمکشی دستگاه میدانی به ترمینال ماژول یا به بلوکهای ترمینال، اتصال خوبی دارند و قطع شدگی وجود ندارد. بعد از این مورد، حتما دستگاه میدانی هم چک کنید و مطمئن شوید که درست کار میکند.
قدم بعدی این است که در وضعیتی که ماژول خروجی ON است ولتاژی که به سمت دستگاه میدانی میرود را چک کنید و مطمئن شوید که لاین برگشتی بهدرستی به دستگاه وصل شده باشد. اگر جریان برق وجود دارد ولی دستگاه پاسخ نمیدهد پس دستگاه میدانی خراب است.
روش بعدی برای چک کردن دستگاه میدانی برای عیبیابی PLC دلتا مربوط به بخش خروجیها، ای است که بدون ماژول خروجی، دستگاه میدانی را چک کنید. سیمهای خروجی را بردارید و دستگاه میدانی را مستقیما به منبع برق وصل کنید. اگر باز هم دستگاه میدانی پاسخی نمیدهد پس قطعا خراب است اما اگر پاسخ داد مشکل مربوط به سیمکشی بین دستگاه میدانی و ماژول خروجی است. سیمکشی را چک کنید و ببینید در طول مسیر سیمکشی، کجا سیم دچار قطعی و خرابی شده است.
عیبیابی حلقههای زمین (Troubleshooting ground loops)
روش بعدی برای عیبیابی PLC دلتا عیبیابی حلقههای زمین است. همیشه قطعات مختلف پی ال سی را از قبل خریداری کنید تا هر زمان هر بخشی از پی ال سیها که خراب شدند قطعه جایگزین داشته باشید. برای این منظور میتوانید از آزند اتوماسیون بهعنوان نمایندگی دلتا در لاله زار کمک بگیرید تا هر نوع قطعهای که نیاز داشتید را با قیمت مناسب و از نوع اورجینال تهیه کنید. با این کار به جای اینکه چندین ساعت یا چند روز خط تولید متوقف بماند فقط چند ساعت متوقف خواهد شد تا قطعه تعویض شود.
نکته: معمولا توصیه میکنیم به اندازه 10% میزانی که یک قطعه مورد استفاده قرار میگیرد باید قطعه جایگزین آن را داشته باشید. اگر قطعه مدنظر خیلی استفاده نمیشود کمتر از 10% هم مورد قبول است.
اجزای بورد CPU اصلی باید هر کدام یک قطعه ذخیرهای داشته باشند بدون اینکه مقدار استفاده از سی پی یوها اهمیت داشته باشد. هر منبع تغذیه چه از نوع اصلی و چه از نوع کمکی، باید نسخه بکاپ یا پشتیبان داشته باشند. در برخی حوزههای کاری شاید نیاز باشد که کل رک CPU را از قبل داشته باشید تا در صورت خرابی سریعا جایگزین کنید.
نکته مهم: در مواقعی که مجبور هستید سیستم معیوب را فورا تعمیر کرده و دوباره به کار بیندازید، فرصتی هم برای عیبیابی PLC دلتا ندارید که بفهمید کدام بورد CPU خراب شده، بهترین کار تعویض کل رک CPU است.
درصورتیکه مجبور هستید ماژول عوض کنید، حتما مطمئن باشید که ماژول درست را انتخاب کردهاید. برخی سیستمهای ورودی/خروجی به شما این امکان را میدهند تا حین اینکه جریان برق وصل است بتوانید ماژولها را عوض کنید اما برخی از سیستمها هم چنین امکانی ندارند و باید جریان برق را قطع کنید. اگر با تعویض ماژول مشکل حل شد اما دوباره عیب قبلی دوباره در طی مدت نسبتا کوتاهی رخ داد، باید بارهای القایی را چک کنید تا به عیبیابی PLC دلتا بپردازید.
گاهی اوقات بارهای القایی باعث ایجاد جهش ناگهانی در مقدار جریان یا ولتاژ میشوند (Voltage and Current Spikes) در این صورت عامل خارجی سرکوب کننده یا متوقف کننده را باید استفاده کنید. اگر دوباره فیوزهای ماژول بعد از اینکه تعویض شدند سوختند، شاید مشکل بخاطر این است که جریان خروجی ماژول از حد مجاز فراتر میرود یا اینکه خروجی دستگاه اتصال کوتاه شده است.
شرایط حلقه زمین موقعی اتفاق میافتد که دو یا چند مسیر الکتریکی در یک خط زمین وجود داشته باشند. مثلا به تصویر زیر دقت کنید:
مبدلها و انتقال دهندههای شاسی یا محفظه دستگاه، به زمین متصل هستند و از طرق یک کابل شیلددار به کارت ورودی آنالوگ متصل هستند. این شیلد به هر دو شاسی که اتصال به زمین دارند وصل است بنابراین مسیری ایجاد کرده تا جریان از یک زمین به دیگری منقل شود چرا که هر دو زمین یا ground اختلاف پتانسیل دارند. جریانی که از طریق کابل شیلددار عبور میکند باید چندین آمپر باشد که در انتقال سیگنال، میدان مغناطیسی قوی القا خواهد کرد.
نکته مهم: چنین رخدادی میتواند تداخلی ایجاد کند که احتمالا خوانش سیگنال آنالوگ را با مشکل مواجه کند. برای اینکه جلوی این مشکل را بگیرید، شیلد باید فقط از یک سمت شاسی، ترجیحا سمت PLC، به زمین اتصال داشته باشد.
در مثالی که با تصویر بالا زدیم، شیلد باید فقط از سمت ورودی آنالوگ به زمین اتصال داشته باشد و اینگونه میتوانید عیبیابی PLC دلتا را در حلقههای زمین بررسی کنید. برای این منظور سیم ارت را در بخش ترمینال ارت جدا کرده و میزان مقاومتی که از سیم به سمت ترمینال، جایی که متصل شده، را اندازه بگیرید. به تصویر زیر دقت کنید:
اهم متر باید عدد بالایی نشان دهد. اگر مقدار کمی نشان داد یعنی پیوستگی مدار دارید که به نوبه خود یعنی در سیستم حداقل یک حلقه زمین وجود دارد.
نشانگرهای تشخیصی PLC (Diagnostic PLC Indicators)
نشانگرهای ال ای دی وضعیت اطلاعات خیلی خوبی در خصوص دستگاههای میدانی، سیمکشی و ماژولهای ورودی/خروجی به شما خواهند داد که به عیبیابی PLC دلتا کمک میکنند. اکثر ماژولهای ورودی/خروجی حداقل یک نشانگر سیگنال دارند – ماژولهای ورودی معمولا نشانگر جریان برق دارند و ماژولهای خروجی معمولا یک نشانگر منطقی یا Logic دارند.
در خصوص ماژول ورودی در مبحث عیبیابی PLC دلتا، اگر نشانگر LED روشن باشد یعنی اینکه دستگاه فعال شده و سیگنال آن در ماژول وجود دارد. این نشانگر به تنهایی نمیتواند عیب و مشکلات مربوط به ماژول را نشان دهد بخاطر همین برخی شرکتها یک شناساگر تشخیصی اضافه در نظر میگیرند که به آن نشانگر منطقی میگویند. در شرایطی که نشانگر منطقی ON هست یعنی سیگنال ورودی توسط بخش منطقی مدار ورودی تشخیص داده شده است.
نکته مهم: اگر نشانگرهای منطقی و جریان برق متناسب یکدیگر نباشند ماژول امکان انتقال سیگنال ورودی به پردازنده را نخواهد داشت. بنابراین در عیبیابی PLC دلتا به این مورد دقت داشته باشید.
نکته بسیار مهم: نشانگر منطقی ماژول خروجی عملکردی مشابه با نشانگر منطقی ماژول ورودی دارد. اگر روشن باشد، نشانگر ال ای دی منطقی نشان میدهد که مداربندی منطقی ماژول یک دستور از پردازنده دریافت کرده تا روشن شود.
در برخی ماژولهای خروجی علاوه بر نشانگر منطقی، نشانگر مربوط به خرابی فیوز یا نشانگر جریان برق یا هر دو را دارند. نشانگر خرابی یا سوختگی فیوز وضعیت فیوز حفاظتی را در مدار خروجی نشان میدهد و نشانگر جریان برق نشان میدهد که جریان برق برای بار وارد بر سیستم اعمال شده است.
مثل نشانگرهای منطقی و جریان برق در ماژول ورودی، اگر LED هر دو نشانگر، بهطور همزمان روشن نباشد، یعنی ماژول خروجی مشکل دارد.
در پروسه عیبیابی PLC دلتا، نشانگرهای LED کمک خیلی زیادی به فرایند عیبیابی میکنند. با کمک این نشانگرها، اپراتور یا تکنسین میتواند به سرعت ماژول یا مدار معیوب را شناسایی کند. با این حال نباید از نشانگرهای LED انتظار تشخیص تمامی مشکلات را داشته باشید چرا که علائم اولیه نقص و خرابی در سیستم را نشان میدهند.
نکات مهم برای عیبیابی پی ال سی
در پایان بد نیست به چند نکته مهم در خصوص عیبیابی PLC دلتا دقت کامل داشته باشید:
- نشانگرهای تعیین وضعیت که بر روی پی ال سی دلتا وجود دارند برای تشخیص همه مشکلات نیستند بنابراین برای تشخیص علائم اولیه خرابی از آنها استفاده کنید.
- حتما چک کنید که پی ال سی مناسب انتخاب کردهاید برخی از مشکلات بخاطر عدم تناسب قطعات یا پی ال سی است.
- پی ال سیها به دلیل اهمیت بالایی که دارند باید فورا تعمیر یا تعویض شوند برای این کار حتما از نیروهای متخصص کمک بگیرید و از قبل قطعات یدکی را خریداری کرده باشید تا در اسرع وقت مشکل رفع شود.
- حتما تا زمانی که عیبیابی PLC دلتا انجام میشود و قطعه، دستگاه یا سیمکشی معیوب تعمیر یا تعویض میگردد فرایند کاری را متوقف کنید.
سخن آخر
بهطورکلی بهترین روش برای عیبیابی PLC دلتا این است که مشکل را در سطح ماژول، دستگاه میدانی یا سیمکشی بررسی کنید. اگر نشانگر منطقی و جریان برق روی پی ال سی داشته باشید و ماژول مشکل داشته باشد فورا متوجه خواهید شد.
اولین قدم در عیبیابی PLC دلتا این است که مقدار ولتاژ را چک کنید که مقدار مناسبی در بخش ترمینال ورودی یا خروجی داشته باشد.
اگر مقدار ولتاژ مناسب است و ماژول کار نمیکند پس باید ماژول را عوض کنید. اگر باز هم با تعویض ماژول مشکل برطرف نشد در این صورت باید سیمکشی میدانی را چک کنید. اگر ولتاژ ترمینال خروجی درست است و دستگاه خروجی خاموش است، سیمکشی میدانی مشکل دارد.
اگر عیبیابی PLC دلتا در سطح ماژول ورودی/خروجی جواب نداد باید کانکتورهای ماژول را بررسی کنید تا اتصال درستی داشته باشند یا بهدرستی قرار گرفته باشند.
ما در آزند اتوماسیون با در اختیار داشتن نمایندگی PLC دلتا در پاساژ بوشهری آماده ارائه خدمات مشاورهای در مراحل قبل و پس از خرید هستیم. ضمنا شما میتوانید هر نوع پی ال سی دلتا که نیاز داشتید از ما خریداری کنید. تمامی PLC های دلتا با تضمین اورجینال بودن و کیفیت بالا و قیمت مناسب به فروش میرسند.
سؤالات متداول
چند روش برای عیبیابی PLC دلتا وجود دارد؟
5 روش قطعی وجود دارند که اگر بهدرستی انجام شوند دلیل اصلی عیب و ایراد مشخص خواهد شد.
نشانگرهای ال ای دی روی پی ال سی چه مشکلاتی را نشان میدهند؟
مشکلات اولیه و نقصهای ابتدایی را به شما نشان میدهند و برای تشخیص کلیه مشکلات کاربردی ندارند.
اولین کار در عیبیابی پی ال سی دلتا چیست؟
چک کردن ولتاژ.
اگر جریان برق پی ال سی درست ولی کار نمیکند مشکل از چیست؟
مشکل مربوط به پردازنده PLC یا CPU است.
منبع: https://electrical-engineering-portal.com/plc-troubleshooting