تفاوت پی ال سی Compact و پی ال سی مدولار در چیست؟

قطعات پی ال سی (PLC) که توسط شرکت های مختلف تولید می شوند، انواع مختلفی دارند. یکی از رایج ترین مدل های تقسیم بندی این ماژول توسعه دلتا، براساس نوع سخت افزار است. پی ال سی ها از لحاظ نوع سخت افزار به دو نوع کامپکت (Compact) یا فشرده و ماژولار (Modular) تقسیم بندی می شوند. اینکه هر شرکت یا واحد تولیدی و کارخانه از کدام مدل استفاده کند بستگی به نیازها، اهداف و ویژگی های هر پروژه یا نوع خطوط تولید و ساخت دارد. در ادامه قصد داریم با یک مطلب تخصصی دیگر از آزند اتوماسیون، تفاوت پی ال سی Compact و پی ال سی مدولار را بررسی کنیم تا انتخاب از بین آنها ساده تر شود.
پی ال سی فشرده یا کامپکت چیست؟
قبل از اینکه به بررسی تفاوت Compact PLC و PLC مدولار بپردازیم لازم است که با خود پی ال سی کامپکت آشنا شوید. در پی ال سی فشرده یا مجتمع یا کامپکت همه بخش ها نظیر ورودی و خروجی، پردازنده و منبع تغذیه در یک باکس یا ماژول الکتریکی ساده طراحی شده اند. با توجه به اینکه این نوع پی ال سی ها تا 300 ورودی و خروجی را پشتیبانی می کنند، یک یا دو کانال ارتباطی برای برنامه نویسی پی ال سی و متصل کردن فیلد باس و HMI دارند که در پروژه های متوسط می توان از آنها استفاده کرد. از طرفی کاربرد پی ال سی فشرده در پروژه های هوشمندسازی و اتوماسیون کارخانه ها نیز هست. در کل در پی ال سی کامپکت نمی توان کانفیگوراسیون ابتدایی را در طی زمان تغییر داد و ثابت هستند.
پی ال سی ماژولار چیست؟
در ادامه مبحث تفاوت پی ال سی Compact و پی ال سی مدولار باید به تعریف دقیقی از پی ال سی ماژولار هم برسیم. در این نوع PLC، بخش های اصلی مثل ورودی و خروجی، پردازنده و ماژول های تغذیه جدا از یکدیگر هستند و کارت های مستقل هم دارند. اما می توانید این قسمت ها را کنار یکدیگر بگذارید تا یک PLC تشکیل شود. در پی ال سی ماژولار شما می توانید برحسب قدرت CPU تعداد ورودی و خروجی ها را تا 2000 عدد افزایش دهید و به طور کلی در طی زمان، اگر نیاز به توسعه وجود داشت به راحتی انجام دهید. برای کار کردن پی ال سی های Modular باید در قسمت انتهایی پی ال سی قاب مخصوص بسته شود. دو روش نصب در پی ال سی ماژولار داریم:
- Rack PLC
در این مدل از پی ال سی ماژولار همه ورودی و خروجی ها به ماژول مرکزی که در پشت آن قرار گرفته متصل می شوند. نوع اتصال عمودی است و چون تعداد ورودی و خروجی ها بالاست و به 5000 عدد می رسد در پروژه های بزرگ مثل پالایشگاه ها و صنایع پتروشیمی استفاده می کنند.
- Chassis PLC
پی ال سی شاسی چندین قسمت برای قرار گرفتن ماژول های فعلی و اضافی دارند. بنابراین اگر نیاز به شاسی اضافه باشد با کمک کابل های متصل کننده، شاسی ها به یکدیگر وصل خواهند شد. بنابراین پی ال سی ماژولار در مقایسه با پی ال سی کامپکت پیچیده ترین و قدرتمندترین مدل شناخته می شود. پس شما می توانید با خرید پی ال سی ماژولار از آن برای کنترل، تنظیم، موقعیت یابی، پردازش داده ها، دستکاری ها، ارتباط سازی، متحرک سازی و خدمات وب و غیره استفاده نمایید.
مزایا و معایب پی ال سی کامپکت و ماژولار
یک روش راحت برای تشخیص تفاوت پی ال سی Compact و پی ال سی مدولار بررسی مزایا و معایب هر کدام است که در ادامه مشاهده می کنید:
مزایای پی ال سی Compact
- معمولا برنامه ویسی آن بخاطر کمتر بودن متغیرهای داخلی ساده تر از مدل ماژولار پی ال سی ست
- بخاطر محدودیت هایی که دارد هزینه خرید آن کمتر بود و گزینه اقتصادی تری محسوب می شود
معایب پی ال سی Compact
- چون امکان ارتقا و افزایش قابلیت و ظرفیت آن وجود ندارد، کاربرد پذیری آن به شدت کاهش پیدا کرده و محدود شده است.
مزایای پی ال سی Modular
- امکان افزایش ظرفیت و قابلیت های آن وجود دارد بنابراین در یک پروژه برحسب نیاز می توان در هر زمانی بخش های آن را ارتقا داد یا بخش هایی به آن اضافه کرد
- فواید پی ال سی ماژولار باعث شده قیمت بالاتر آن به چشم نیاید
- رفع مشکل پی ال سی های ماژولار ساده تر است بنابراین داون تایم یا زمان از کار افتادگی یک سیستم را کاهش می دهد
معایب پی ال سی Modular
- معمولا قیمت پی ال سی Modular بالاتر است
- بخاطر انعطاف پذیری بالا در کانفیگوراسیون، برنامه نویسی آن گاهی اوقات دشوارتر از نوع کامپکت می شود.
جدول مقایسه پی ال سی کامپکت و ماژولار
برای بررسی دقیق تر تفاوت پی ال سی Compact و پی ال سی مدولار جدول زیر کمک خواهد کرد:
COMPACT PLC | MODULAR PLC |
به پی ال سی های یکپارچه و ثابت هم معروف هستند | به پی ال سی ها نصب شونده روی Rack یا تغییر پذیر معروف هستند |
همه ویژگی های یک سیستم پایه در یک واحد فشرده قرار گرفته اند | شامل تعدادی ماژول است که در اسلات های مختلف قرار گرفته اند و مجموعا یک سیستم را می سازند |
نمی توان به آن ماژول اضافه کرد یا ماژولی را حذف کرد | انعطاف پذیری بالا در انتخاب ماژول وجود دارد و بدون اینکه اختلال در کار سایر ماژول ها رخ دهد می توان ماژول اضافه کرد یا کم کرد |
امکان گسترش و توسعه پی ال سی کامپکت وجود ندارد | ترمینال های ورودی و خروجی را می توان بیشتر کرد |
تعداد ورودی و خروجی ها محدود هستند | تعداد ورودی و خروجی ها بسیار بیشتر است |
اگر قصد توسعه دارید مناسب نیستند | برای توسعه سیستم ها در آینده کاملا مناسب هستند |
معمولا ارزانتر از نوع ماژولار هستند | معمولا قیمت بیشتری نسبت به نوع کامپکت دارند |
زمان اسکن پی ال سی کامپکت کمتر است | با افزایش ماژول های ورودی و خروجی زمان اسکن کردن هم بیشتر می شود |
اگر یک قسمت دچار نقص شود کل یونیت را باید عوض کرد | با آسیب دیدن و خراب شدن هر واحد فقط همان بخش تعویض می شود |
سایز کوچکتری دارند | سایز بزرگتری دارند |
برای جاهایی که نیاز به ورودی و خروجی بالایی نیست استفاده می شوند مثل سیستم های کنترل سیگنال ترافیک و غیره | برای جاهایی که تعداد زیادی ورودی و خروجی نیاز است یا لازم است در طی زمان اضافه شوند کاربرد دارند مثل خطوط فرایند کنترل در صنایع تولیدی |
ظرفیت حافظه کمتری برای ذخیره سازی دیتا و اطلاعات دارند | ظرفیت ذخیره سازی دیتا و اطلاعات بسیار بیشتر است |
تعمیرات ساده ای ندارند و حتما باید نیرو کاملا متخصص باشد | تعمیرات ساده تری دارند با این حال نیروی متخصص نیاز است |
بررسی جزئی مهمترین تفاوت های بین پی ال سی Compact و Modular
تا الان به طور کامل با تفاوت Compact PLC و PLC مدولار آشنا شدید اما قصد داریم برخی از این تفاوت ها که اهمیت بسیار بیشتری دارند را با جزئیات بیشتری توضیح دهیم:
تفاوت ساختار PLC
پی ال سی کامپکت عمدتا برای صنایع و پروژه هایی که در حد کوچک و متوسط هستند به کار می روند اما نوع ماژولار برای پروژه های متوسط و بزرگ مناسب هستند. همانطور که متوجه شده اید پی ال سی ماژولار از چندین ساب یونیت مستقل که همگی روی یک پایه مشترک سوار هستند تشکیل شده است. این بخش پایه مشترک ابعاد مشخصی دارد و بنابراین ظرفیت فضایی هر تجهیز مثل ماژول منبع تغذیه، واحد میکرو پردازشگر و ماژول های ورودی و خروجی مختلف مشخص هستند.
از طرفی در ساختار پی ال سی مدولار می بینیم که یک اینترفیس باس با اتصال دهنده های پلاگینی مناسب برای واحدهای ماژولار وجود دارد که بین بخش های مختلف آن هماهنگی کارکردی ایجاد می کند. پی ال سی Modular بسته به تعداد و سایز ورودی و خروجی ها و برنامه در ابعاد کوچک، متوسط و بزرگ هستند. ظرفیت ورودی و خروجی های پی ال سی کامپکت توسط تولید کننده ثابت در نظر گرفته شده و قابلیت افزایش یا کاهش ندارد در صورتی که در نوع ماژولار کاملا برعکس است.
توسعه سیستم پی ال سی فعلی
مورد بعدی در مبحث تفاوت پی ال سی Compact و پی ال سی مدولار این است که نوع کامپکت ارزانتر بوده و برای تسک های مجزا استفاده می شود. بنابراین اگر در حین کار، فرایند توسعه پیدا کند شما باید کل پی ال سی کامپکت را با نوع جدید جایگزین کنید در صورتی که در مدل ماژولار فقط همان قطعه مورد نیاز جابجا خواهد شد.
به مدل های ماژولار پی ال سی های مبتنی بر Rack هم می گویند چون منبع تغذیه، واحد پردازشگر و سیستم ورودی و خروجی ها بر روی یک ساختار Rack به یکدیگر وصل می شوند.
سیستم پی ال سی فعلی در مدل کامپکت قابلیت تعویض یا ارتقاء ندارد چون اجزای آن به شکل ثابت درون یک بخش قرار گرفته اند در حالی که در مدل ماژولار برعکس است. از طرفی مدل کامپکت ماژول ورودی و خروجی کمتری داشته و در ماژول حافظه بیشتری در اختیار شماست بنابراین با ارتقا سیستم فعلی مشکلی پیش نخواهد آمد.
اضافه کردن عملکرد و کارکرد جدید به فرایند
گاهی اوقات در صنایع لازم است که به جای توسعه سیستم فعلی، کارکردهای جدید به آن اضافه کرد که اگر پی ال سی کامپکت داشته باشید چون ورودی و خروجی آن قابلیت برداشت و ارتقا ندارد مشکل درست خواهد شد. بنابرین برای اینکه قابلیت اضافه کنید باید پی ال سی کامپکت جدید بگذارید. بنابراین یک مورد دیگر در تفاوت پی ال سی Compact و پی ال سی مدولار همین است که در مدل ماژولار شما می توانید با اضافه کردن یک ماژول جدید به رک و جایگزین کردن آن با مدل قبلی کارکرد جدید را پشتیبانی کنید.
ارتقاء و آپگرید
در فرایندهای مهندسی صنعتی گاهی اوقات نیاز است که برای رسیدن به استانداردهای جدید، ارتقا و آپگرید انجام دهید. پی ال سی کامپکت حافظه محدود و ورودی و خروجی های محدودی دارد که آپگرید کردن آن را غیر ممکن ساخته است. اما پی ال سی ها ماژولار بخاطر داشتن حافظه بیشتر و سیستم پلاگینی ورودی و خروجی مجزای آن به راحتی از فرایند آپگرید و ارتقاء پشتیبانی می کند.
تعمیرات
پی ال سی های کامپکت چون همه اجزای آن در یک محفظه قرار گرفته اند تعمیرات آنها با مشکل روبروست. اما در نوع ماژولار شما به راحتی می توانید بخش مدنظرتان را تعمیر کرده و یا جایگزین کنید بدون اینکه در کار سایر ماژول ها اختلال ایجاد شود. حتی هزینه و زمان تعمیر در نوع مدولار کمتر است.
عیب یابی
یک مورد دیگر در مبحث تفاوت Compact PLC و PLC مدولار، عیب یابی است. در مدل کامپکت چون همه بخش ها در یک یونیت قرار گرفته اند وقتی به مشکل بر می خورد و عیب پیدا می کند، عیب یابی آن دشوار است. اما در نوع ماژولار، بخش های مختلف به یکدیگر متصل بوده و سیستم عیب یابی خودکار یک مزیت محسوب می شود. بنابراین عیب یابی و رفع آن سریع و ساده تر است.
جمع بندی مطالب
در بررسی تفاوت پی ال سی Compact و پی ال سی مدولار، می توان به مزایای معایب آنها نسبت به هم اشاره کرد. به عنوان مثال پی ال سی مدولار، ظرفیت ذخیره سازی دیتا بیشتر و تعمیرات ساده تری نسبت به پی ال سی کامپکت دارد دارد. اما تمام مواردی که به عنوان تفاوت پی ال سی Compact و پی ال سی مدولار بیان کردیم برای این نبود که مطرح کنیم کدام یک بهتر هستند. شما باید بتوانید بسته به نوع پروژه و صنعت کاری مدنظرتان بهترین گزینه را انتخاب کنید تا هم هزینه های اولیه و هم هزینه های آتی را کاهش دهید. طبیعتا انتخاب گزینه درست مشکلات آینده و توسعه های احتمالی را با مشکل روبرو نخواهد کرد. شما می توانید برای خرید پی ال سی از برند دلتا و سایر تجهیزات اتوماسیون صنعتی به ما اعتماد کنید. آزند اتوماسیون نمایندگی رسمی محصولات دلتا را در تهران و مشهد دارد.