تفاوت تاچ پنل با تکست پنل چیست؟

اچ ام آی که در واقع یک رابط گرافیکی بین انسان و ماشین است برای مانیتور کردن و کنترل سیستم‌ها به کار می‌رود و برای این منظور با پی ال سی، اینورتر و سایر دستگاه‌ها و تجهیزات در ارتباط است. اپراتورها به کمک این اطلاعات گرافیکی می‌توانند وضعیت هر تجهیز را تفسیر کرده و دستورات لازم را صادر کنند. نکته مثبت اینجاست که HMI و کار با آن محدودیت نمی‌شناسد و از راه دور هم امکان دسترسی به این اطلاعات سیستمی وجود دارد.

معمولا یک HMI را می‌توانید از لحاظ اندازه و سایز صفحه نمایش، تعداد پورت و پروتکل‌های ارتباطی پشتیبانی شده، حافظه داخلی، قدرت پردازنده و غیره تقسیم‌بندی کنید. اما مهم‌ترین فاکتوری که براساس آن اچ ام آی دسته‌بندی می‌شود براساس فرم ظاهری و مدل طراحی است. از این منظر می‌توان یک HMI را به دو دسته تکست پنل یا صفحه کلیددار و لمسی یا تاچ پنل تقسیم‌بندی کرد.

سؤال مهمی که مطرح می‌شود و بسیاری از شما از ما می‌پرسید این است که تفاوت تاچ پنل و تکست پنل چیست، مزایا و معایب هر یک کدام است و چه کاربردهایی دارند؟ اساسا چه موقعی باید تکست پنل بخرید و چه موقعی تاچ پنل گزینه بهتری است. در این مطلب قصد داریم به مقایسه تاچ پنل و تکست پنل بپردازیم تا هنگام خرید انتخاب راحتی داشته باشید. با مقاله تخصصی دیگری از آزند اتوماسیون همراه ما باشید.

مقایسه تاچ پنل با تکست پنل

با توجه به کلیاتی که تا الان گفته شدند به‌راحتی می‌توانیم تفاوت تاچ پنل با تکست پنل را به شکل جدول زیر جمع‌آوری کنیم:

تکست پنل چیست؟

تکست پنل یا HMI صفحه کلیددار به مدل‌هایی گفته می‌شود که علاوه بر صفحه نمایش، کلید هم دارند که به کمک آنها اپراتور می‌تواند سیستم را کنترل کند. کلیدها ممکن است به شکل فشاری یا LED دار طراحی شده باشند. تعداد دکمه یا کلیدها نیز بسته به سایز طراحی دستگاه اچ ام آی دارد. اچ ام آی دلتا از نوع تکست پنل را می‌توانید در سایت مشاهده کنید.

تکست پنل‌ها صفحه متنی و تک رنگ دارند و هنوز هم در بین مهندسین استفاده می‌شود. پنل‌های متنی یا تکست پنل‌ها ساده و دقیق هستند و همین عامل باعث شده محبوبیت زیادی داشته باشند. این مدل از HMI همه پروتکل‌های ارتباطی را پشتیبانی می‌کنند. برنامه‌نویسی آنها هم با برنامه قدرتمند TP-EDITOR انجام می‌گیرد.

مزایای تکست پنل

شاید با توجه به ذهنیتی که اکثر مهندسین و فنی کاران از یک HMI سراغ دارند فقط یک صفحه لمسی است و تکست پنل‌ها را چندان واجد مزیت و شرایط استفاده ندانند. اولین قدم در بررسی تفاوت تاچ پنل و تکست پنل، بررسی مزایا و ویژگی‌های این نوع محصولات است. در این قسمت قصد داریم با بیان مزایای تکست پنل به شما بگوییم که این مدل از HMI هم کاربردهای خاصی دارد که باید از آنها مطلع باشید:

• قیمت مقرون به صرفه

اگر قصد دارید از HMI برای پروژه‌های ساده استفاده کنید مثلا بوستر پمپ، دستگاه‌های پخت نان و غیره، خرید تکست پنل گزینه اقتصادی و کاملا مقرون به صرفه و صد البته کارآمد است.

• ورودی و خروجی‌های آنالوگ و دیجیتال

مزیت بسیار مهم در خصوص برخی از تکست پنل‌ها یا پنل‌های متنی اچ ام آی این است که برخی از آنها ورودی و خروجی دیجیتال و آنالوگ روی خودشان دارند و به همین دلیل به تکست پنل پی ال سی دار هم معروف هستند. همین عامل باعث شده تا در پروژه‌های نسبتا ساده قابلیت و کارایی‌های بسیار زیادی داشته باشند. بنابراین طبیعی است که اولویت اول خرید قرار بگیرند.

• طول عمر بالای صفحه نمایش

وجود دکمه روی تکست پنل طول عمر صفحه نمایش را بالا می برد ضمن اینکه مشکل کار با صفحه نمایش کوچک لمسی هم نخواهید داشت. طبق نظر برخی متخصصین کار با اچ ام آی دکمه‌دار یا تکست پنل بسیار ساده‌تر است و مشکلات کار نکردن صفحه نمایش را نخواهید داشت.

• وزن سبک

با توجه به اینکه HMI وسیله‌ای پرتابل محسوب می‌شود که می‌توان در دست گرفت و با آن کار کرد و از طرفی مهندسین چندین ساعت در روز با آنها کار می‌کنند وزن سبک یک مزیت مهم محسوب می‌شود. تکست پنل‌ها وزن سبکی دارند و کار با آنها راحت است.

معایب تکست پنل

در کنار تمامی مزایایی که برای تکست پنل‌ها برشمردیم قطعا معایبی هم دارند که در بحث مقایسه تاچ پنل و تکست پنل اهمیت بالایی پیدا می‌کند. توجه به این موارد قبل از خرید یک HMI به شما کمک می‌کند بهترین گزینه را متناسب با شرایط پروژه خود انتخاب کرده و رضایت بالایی داشته باشید. معایب تکست پنل‌ها عبارتند از:

• صفحه نمایش با گرافیک قوی

همانطور که در توضیح تکست پنل‌ها هم توضیح دادیم صفحه نمایش متنی و تک رنگ دارند پس نباید انتظار صفحه نمایش با کیفیت داشته باشید. گرافیک تکست پنل‌ها جزو نقاط ضعف آنهاست.

• پروتکل‌های ارتباطی محدود

پروتکل ارتباطی در تکست پنل‌ها یا پنل‌های متنی تنوع بالایی ندارد و محدود هستند. به عنوان مثال به ندرت پیش می‌آید که بتوانید تکست پنل اترنت دار در بازار پیدا کنید. بنابراین اگر وجود پورت اترنت برای پروژه شما بسیار مهم است به این نکته دقت داشته باشید.

• زیبایی ظاهری

تکست پنل‌ها از لحاظ زیبایی ظاهری نسبت به تاچ پنل‌ها چند رده پایین‌تر هستند و در تابلو ظاهر خوبی به نمایش نمی‌گذارند. با این حال این مورد سلیقه‌ای نیست و نمی‌توان به عنوان عیب فنی در نظر گرفت.

• امکانات برنامه‌نویسی

با اینکه از نرم افزار پیشرفته برای برنامه‌نویسی یا پروگرام کردن تکست پنل‌ها استفاده می‌شود اما امکانات پیشرفته به شکل عمومی برای این مدل اچ ام آی‌ها در دسترس نیست. بنابراین به این مورد هم باید توجه ویژه‌ای داشته باشید که در ادامه برای تفاوت تاچ پنل و تکست پنل فاکتور مهمی است.

تاچ پنل چیست؟

شاید بتوان گفت تصور اکثر افراد از یک HMI، تجهیزاتی از اتوماسیون صنعتی است که یک صفحه مانیتور لمسی دارند و در آن هیچ دکمه‌ای برای فشار دادن نیست و حتی مدعی هستند کار با آنها بسیار ساده‌تر هم هست. سایز این صفحه‌نمایش‌ها از 2.2 تا 21.5 اینچ متغیر است و اکثرا دارای فناوری صفحه نمایش TFT COLOR هستند. رزولوشن مهم‌ترین عامل در گرافیک صفحه نمایش است و طبیعتا مدل‌هایی که رزولوشن بالاتری دارند در اولویت خرید هستند.

این مدل از HMI پروتکل‌های ارتباطی متنوعی نظیر RS-232، RS-485 و RS-422 دارد و حتی در مدل‌های جدید شاهد بکارگیری پورت اترنت هم هستیم. تاچ پنل‌ها حالت گرافیکی بسیار خوبی به شما تحویل می‌دهند و بنابراین به خوبی می‌توانید از ظاهر زیبای آنها لذت ببرید.

با خرید اچ ام آی تاچ پنل یا تاچ اسکرین بی نیاز از فشار دادن دکمه خواهید شد و کلیه تعاملات شما به شکل لمسی با صفحه نمایش خواهد بود. این ویژگی باعث شده تا رابط کاربری ساده و راحتی در اختیار شما قرار بگیرد. شما می‌توانید روی این صفحه نمایش با دست خود زوم کنید، از حالتی به حالت دیگر سوئیچ کنید، بین منوها جابجا شوید و حتی با محتوای دینامیک صفحه نمایش هم تعامل داشته باشید.

در ادامه برای بررسی دقیق‌تر تفاوت تاچ پنل با تکست پنل به مزایا و معایب تاچ پنل‌های اچ ام آی می‌پردازیم.

مزایای تاچ پنل

در بحث مقایسه تاچ پنل با تکست پنل ابتدا باید مزایای تاچ پنل را بررسی کرده و سپس با مزایای تکست پنل‌ها قیاس کنیم.

• فناوری ساخت پیشرفته

اچ ام آی های تاچ پنل در طی سالیان گذشته پیشرفت‌های زیادی داشته‌اند که می‌توان به نمونه‌های اولیه اشاره کرد که صفحه تاچ خازنی داشتند و امروز به صفحات خازنی تبدیل شده‌اند. این پیشرفت باعث شده تا علاوه بر ارائه صفحه نمایش پویا، ریسپانسیو و دقیق، کار با تاچ پنل اچ ام آی راحت‌تر شود. بسته به حوزه کاری می‌توانید از صفحه‌نمایش‌های با کیفیت و با سایز بزرگ‌تر استفاده کنید که این تنوع‌پذیری از مزایای آنهاست.

• صفحه نمایش و رزولوشن با کیفیت

یکی از مهم‌ترین مزایا و نقطه عطف تفاوت تاچ پنل با تکست پنل همین صفحه نمایش با کیفیت و رزولوشن خارق العاده است. رنگ‌های متنوع و حالت بصری crystal-clear باعث شده تجربه کاری بسیار خوبی را رقم بزند و مشاهده اطلاعات با حداکثر کیفیت انجام شود و احتمال خطا و ریسک در تفسیر کاهش پیدا کند. در برخی نمونه‌های تاچ پنل‌های HMI حتی قادر هستید نیاز خود را برای داشتن رزولوشن بالا جهت داشتن تصویری انیمیشنی و گرافیکی بالا مرتفع کنید که در برخی صنایع بسیار حیاتی است.

• قابلیت لمس همزمان و مالتی تاچ

تاچ پنل‌های پیشرفته HMI به شما قابلیت لمس همزمان چند انگشت را می‌دهند تا بتوانید چندین کار را با یکدیگر انجام دهید. مثلا می‌توانید روی نقطه‌ای خاص به دو یا انگشت زوم کنید، صفحه را بچرخانید، بین منوها جابجا شوید و یا اشیای و نمودارهای گرافیکی که به شما نشان می‌دهید را بچرخانید. با این کار بهره‌وری و رضایت کاری با این تجهیزات اتوماسیون صنعتی بالا می‌رود. با این ویژگی اپراتورها می‌توانند در صنایعی مثل رباتیک و اتوماسیون صنعتی تسک‌های پیچیده را به‌راحتی انجام دهند.

• رابط کاربری با قابلیت سفارشی‌سازی

یکی از مهم‌ترین مزایای تاچ پنل که یکی از مهم‌ترین عوامل در مقایسه تاچ پنل با تکست پنل محسوب می‌شود، امکان سفارشی‌سازی و تغییر لی اوت، طراحی و کاربردپذیری آنها متناسب با نیاز صنعت کاری است. بنابراین اپراتورها می‌توانند به اطلاعات مختلف طبق نیاز خودشان به‌راحتی دسترسی پیدا کنند و روند کاری را بهبود ببخشند. مثلا در صنایع پزشکی و بهداشت و درمان متخصصین می‌توانند علائم حیاتی، هشدارها و برنامه‌های دارویی را در منوهای تاچ پنل قابل دسترس تر کنند.

• قابلیت ادغام با اینترنت اشیاء

یکی از مزایا و ویژگی‌های مهم تاچ پنل‌ها، امکان ادغام با سیستم‌ها و دستگاه‌های مجهز به اینترنت اشیاء است تا بتوانند به‌راحتی با طیف وسیعی از دستگاه‌ها ارتباط برقرار کرده و به شکل Real-time اطلاعات بگیرند و از راه دور آنها را کنترل کنند. در کارخانجات تولیدی این قابلیت امکان بررسی متریک‌های خط تولید، عملکرد تجهیزات و هشدارهای تعمیر و نگهداری را بسیار راحت کرده است.

• امنیت بالا

تاچ پنل‌های پیشرفته امروزی در برندهای مختلف مجهز به قابلیت‌های امنیتی مختلفی هستند تا از دسترسی‌های غیر مجاز به اطلاعاتی که بین HMI و سایر تجهیزات مبادله می‌شود جلوگیری کنند. پروتکل‌های رمزنگاری، مکانیسم تأیید هویت و رمزگذاری روی روش‌های انتقال دیتا تنها برخی از ویژگی‌های امنیتی تاچ پنل‌های HMI هستند.

معایب تاچ پنل

از مزایای گسترده و متنوع اچ ام آی تاچ پنل‌ها گفتیم اما باید بدانید که این نوع تجهیزات اتوماسیون صنعتی معایبی هم دارند. با اطلاع از معایب این تجهیزات، بررسی تفاوت تاچ پنل با تکست پنل راحت‌تر خواهد بود:

• خرابی رابط کاربری

تاچ پنل‌ها به دلیل صفحه لمسی که دارند در معرض خرابی بیشتری هستند. صفحه‌نمایش‌های خازنی طول عمر مشخصی دارند که پس از تعداد مشخصی لمس، از کار می‌افتند یا ریسپانس آنها با تأخیر مواجه می‌شود. از طرفی به هیچ وجه نباید بجز انگشتان دست از وسیله دیگری برای تاچ کردن صفحه نمایش استفاده کنید در غیر این صورت دچار شکستگی یا خط و خش خواهد شد که ضمن دشوار کردن کار با صفحه نمایش، خوانش اطلاعات هم سخت می‌شود.

• قیمت بالاتر

تاچ پنل‌ها نسبت به تکست پنل‌ها قیمت بیشتری دارند بنابراین تا واقعا یک حوزه یا صنعت کاری به این مدل از HMI نیاز نداشته باشد خرید آنها مقرون به صرفه نیست و توجیه اقتصادی ندارد.

• پیچیدگی

با وجود همه مزایایی که اچ ام آی تاچ پنل برای اپراتورها داشته ولی کار با برخی از آنها به دلیل پیچیدگی‌های طراحی دشوار است به همین دلیل گاهی اوقات لازم است نیروی اپراتور آموزش‌های لازم را ببیند. همین میزان پیچیدگی می‌تواند روی تفسیر دیتا و صدور دستورات لازم باعث بروز خطا شود.

تاچ پنل از نظر اندازه به چند دسته تقسیم می‌شود؟

تاچ پنل‌ها از نظر اندازه و سایز صفحه نمایش به چندین مدل تقسیم‌بندی می‌شوند. تاچ پنل‌ها برخلاف تکست پنل‌ها که ابعاد محدودی دارند و نهایتا 4.3 و 7 اینچ هستند در اندازه‌های 4.3، 7، 10، 12 و 15 و حتی 21 اینچ هم تولید شده‌اند. اندازه بزرگ صفحه نمایش بسته به حجم دیتا و راحتی کار با آنها قابل انتخاب است. طبیعتا با افزایش سایز صفحه نمایش، ابعاد و وزن تاچ پنل هم افزایش پیدا می‌کند که در استفاده طولانی مدت یا دست گرفتن و راحتی کار با آنها تأثیرگذار و نکته مهمی است.

کاربرد تاچ پنل

با توجه به قابلیت و امکانات امروزی و مدرن‌تری که تاچ پنل‌ها ارائه کرده‌اند انتظار کاربرد وسیع و گسترده‌ای باید داشت که کاملا صحیح است. در ادامه به چند نمونه از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین کاربردهای تاچ پنل می‌پردازیم که با توجه به توضیحاتی که در خصوص تکست پنل‌ها ارائه کردیم تفاوت تاچ پنل با تکست پنل‌ها راحت‌تر انجام خواهد شد:

• نظارت بر فعالیت ماشین‌آلات و تجهیزات مختلف
• دستگاه‌های پزشکی مثل پمپ‌های اینفیوژن، مانیتورهای بیماران و دستگاه‌های تشخیصی
• صنایع خودروسازی، هوافضا و هوایی برای کنترل سیستم‌هایی مثل تهویه هوا، گرمایش، ناوبری، رادیو، صوت و غیره.
• سیستم‌های بانکداری مثل ATM ها
• صفحه‌نمایش‌های الکترونیکی و کیوسک‌های اطلاعاتی مثل سیستم‌های خرید بلیط در موزه‌ها و غیره
• سیستم‌های اتوماسیون ساختمانی مثلا برای کنترل سیستم‌های امنیتی، روشنایی، گرمایش و سرمایش و وسایل و تجهیزات هوشمند
• صنایع نفت و گاز برای حفاری و پمپ نفت تا تصفیه کامل
• سیستم‌های تصفیه آب صنعتی از کنترل پمپاژ تا تصفیه و توزیع
• صنایع الکترونیک برای کنترل از راه دور تجهیزات مختلف

تکست پنل بخریم یا تاچ پنل؟

در کنار همه اطلاعاتی که در اختیار شما گذاشتیم شاید همچنان این سؤال برای شما از مقایسه تاچ پنل با تکست پنل مطرح باشد که تکست پنل بخریم یا تاچ پنل؟

پاسخ درست به این سؤال این است که نمی‌توانیم فقط یکی از آنها را برای خرید توصیه کنیم چون همه چیز به شرایط پروژه کاری شما بستگی دارد. اگر به امکانات زیاد، پورت‌های ارتباطی متنوع و امکانات پیشرفته برنامه‌نویسی احتیاج ندارید و به یک HMI مقرون به صرفه با قابلیت‌های نه چندان پیشرفته نیاز دارید قطعا تکست پنل گزینه منطقی است. در غیر این صورت باید به سراغ خرید تاچ پنل بروید.

سخن آخر

در این مطلب تلاش کردیم تا به طور جامع و کامل به بررسی تفاوت تاچ پنل با تکست پنل بپردازیم و به شما کمک کنیم تا در خرید این دو تجهیزات اتوماسیون صنعتی بهترین تصمیم را بگیرید. شما می‌توانید از طریق فروشگاه آزند اتوماسیون، بهترین محصول را در دسته تاچ پنل یا تکست پنل انتخاب کنید.

آزند اتوماسیون به عنوان نمایندگی رسمی محصولات دلتا در ایران، کیفیت و اصالت کالا را برای شما تضمین می‌کند. از طرفی به لطف داشتن بزرگ‌ترین موجودی انبار محصولات دلتا، سفارشات شما در اسرع وقت ارسال خواهند شد و در خرید حضوری در سریع‌ترین زمان ممکن تحویل داده خواهند شد.

ضمنا شما می‌توانید در هر مرحله از خدمات مشاوره رایگان متخصصین و کارشناسان آزند اتوماسیون بهره‌مند شوید.

سؤالات متداول

تاچ پنل بهتر است یا تکست پنل؟

هیچ کدام برتری مطلق ندارند و شما باید براساس شرایط پروژه و صنعت کاری مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید.

کاربردپذیری تاچ پنل بیشتر است یا تکست پنل؟

با توجه به بکارگیری فناوری ساخت پیشرفته تر تاچ پنل و قابلیت سفارشی‌سازی، کاربردپذیری بیشتری دارند.

قیمت تاچ پنل بیشتر است یا تکست پنل؟

تاچ پنل ها عموما قیمت بیشتری دارند.

چرا به برخی تکست پنل‌ها، تکست پنل پی ال سی دار هم گفته می‌شود؟

چون روی برخی از آنها ورودی و خروجی دیجیتال و آنالوگ وجود دارد.