آموزش برنامه نویسی plc دلتا به زبان روان همراه با تصویر

وقتی شما یک دستگاه پی ال سی دلتا را خریداری می کنید، یکی از دغدغه هایتان شیوه کار با نرم افزارهای مرتبط با این دستگاه می باشد. اساسا برنامه نویسی PLC دلتا، از طریق دو نرم افزار اصلی ارائه شده توسط شرکت دلتا یعنی WPL Soft و ISP soft قابل انجام است. قبلا در بخش آموزش پی ال سی دلتا در خصوص نرم افزار WPLSoft توضیحاتی ارائه شده، این بار قصد داریم در خصوص برنامه نویسی PLC شرکت دلتا با نرم افزار ISPSoft صحبت کنیم.

بد نیست بدانید که شما می توانید نسخه جدید نرم افزار WPLSoft را با یک کلیک بر روی لینک های ارائه شده داشته باشید. همچنین این امکان برایتان فراهم است که به نرم افزار ISPSoft نیز دسترسی داشته باشید. توجه کنید که پیش نیاز نصب نرم افزار ISPSoft نرم افزار COMMGR است که وظیفه آن مدیریت ارتباطات کامپیوتر با تجهیزات پشتیبانی شده مثل انتقال یا دریافت برنامه، مانیتور کردن و شبیه سازی برنامه می باشد. لینک دسترسی به هریک از این برنامه ها در زیر به صورت مجزا تعریف شده است.

برای دانلود WPLSoft اینجا کلیک کنید

برای دانلود ISPSoft اینجا کلیک کنید

برای دانلود COMMGR اینجا کلیک کنید

در ادامه با تمرکز بیشتر بر روی نرم افزار ISPSoft بحث آموزش پی ال سی دلتا و برنامه نویسی آن را پیش می گیریم. ضمنا در انتها می توانید فایل آموزش برنامه نویسی PLC دلتا pdf را به راحتی دانلود کنید.

راهنمای فایل آموزشی plc دلتا اینجا کلیک کنید

معرفی اجمالی نرم افزار ISPSoft برای برنامه نویسی پی ال سی دلتا

قبل از اینکه به مباحث آموزش برنامه نویسی PLC دلتا بپردازیم ابتدا لازم است کمی در مورد این نرم افزار بیشتر بدانید.

نرم افزار ISPSoft برای برنامه نویسی پی ال سی های ساخته شده توسط شرکت دلتا مثل سری های DVP موجود در بازار و سری جدید و قوی AH به کار می رود. محیط کاربری برنامه بسیار مناسب بوده و به سادگی به بخش های مختلف دسترسی دارید و کار با آن پیچیده نیست. این نرم افزار از زبان های برنامه نویسی IL، STL، FBD، LAD و SFC پشتیبانی کرده و در ساخت Function Block بسیار قدرتمند عمل می کند. اگر به فکر جایگزین برای نرم افزار WPLSoft هستید این نرم افزار گزینه بسیار مناسبی است. همچنین هر برنامه ای که با نرم افزار WPLSoft نوشته باشید با نرم افزار ISPSoft هم می توانید اجرا کنید.

اگر قصد دارید بیشتر با ویژگی های نرم افزار ISPSoft برای برنامه نویسی PLC دلتا آشنا شوید به مطلب نرم افزارهای پی ال سی دلتا مراجعه کنید.

نصب نرم افزار ISPSoft

برای نصب نرم افزار ISPSoft جهت برنامه نویسی پی ال سی دلتا ابتدا لازم است که حداقل سیستم مورد نیاز برای نصب را بشناسید. این نرم افزار بر روی سیستم عامل های ویندوز 2000، XP، ویستا، 7، ME و NT قابل نصب است. حداقل پردازنده مرکزی مورد نیاز Pentium 1.5G است و حداقل نیاز به 512 مگابایت حافظه نیاز دارید. حداقل فضای هارد نیز 500 مگابایت بوده و نمایشگر شما حداقل باید رزولوشن 800×600 داشته باشد هر چند رزولوشن پیشنهادی ما 1024×768 با 96 پیکسل بر اینچ است.

برای متصل کردن PLC با کامپیوتر باید از پورت RS-232، پورت USB یا پورت اترنت استفاده نمایید. برای نصب نرم افزار برنامه نویسی PLC دلتا، ISPSoft به برنامه یا نرم افزار ارتباطی COMMGR نیاز دارید. اما برای نصب نرم افزار ISPSoft طبق مراحل زیر عمل کنید:

• ابتدا فایل نصبی برنامه را اجرا کنید تا صفحه InstallShield Wizard نمایان شود و بر روی گزینه Next کلیک کنید:

 

• در این قسمت می توانید نام کاربری و اسم شرکت خود را به ترتیب در کادرهای User Name و Organization وارد کنید. چنانچه قصد دارید همه کاربران کامپیوتر دسترسی آزاد داشته باشند در قسمت پایین گزینه Anyone who uses this computer را انتخاب کرده در غیر این صورت گزینه Only for me را تیک بزنید:

• در مرحله بعدی اگر مایل باشید محل نصب نرم افزار را تغییر دهید باید روی گزینه Change کلیک کنید که به شکل پیش فرض محل نصب را مشاهده می کنید:

• در مرحله بعدی بر روی Install کلیک کنید تا روند نصب برنامه شروع شود:

• در پایان بر روی گزینه Finish کلیک کنید:

راه اندازی ISPSoft برای برنامه نویسی پی ال سی دلتا

برای اجرای نرم افزار ابتدا بر روی آیکون برنامه در بخش دسکتاپ دو بار کلیک کنید تا نمای کلی از این برنامه را مشاهده کنید:

در مرحله بعدی برای اینکه یک پروژه جدید برای برنامه نویسی ایجاد کنید کافیست بر روی گزینه نمایش داده شده در تصویر زیر کلیک نمایید:

پنجره ای به اسم Create New Project باز می شود که می توانید اسم دلخواه خود را در بخش Project Name وارد کرده و در قسمت PLC Type نوع پی ال سی را وارد نمایید و برای ذخیره آن در بخش دلخواه خود روی کامپیوتر روی گزینه Drive/Path کلیک کنید. اگر بر روی گزینه Properties کلیک کنید توضیحات تکمیلی مثل اسم برنامه نویس، شرکت و غیره قابل تعیین خواهد بود. در نهایت روی OK کلیک کنید تا پروژه مدنظر ایجاد شود.

در مرحله بعدی پنجره ای مشابه زیر در سمت چپ باز می شود که مربوط به مدیریت پروژه یا Project Management Area است. در این بخش به شکل درختی قسمت های مختلف پروژه را نشان می دهد. پروژه ایجاد شده با پسوند .isp ذخیره می گردد. قسمت پیام Message Display Area در قسمت پایینی نرم افزار ISPSoft که به شکل Compile Message مشخص شده برای نمایش دادن پیام های نرم افزار است:

در صورتی که بخش های گفته شده ایجاد نشدند و نمایش داده نشدند می توانید از قسمت View، با فعال کردن Workspace و Output Window به ترتیب بخش های مدیریت پروژه و نمایش پیام را فعال کنید.

برای برنامه نویسی PLC دلتا باید روی Program کلیک کرده و سپس روی قسمت مدیریت پروژه کلیک راست نموده و پس از آن POU و New را انتخاب نمایید.

پس از آن پنجره ای به اسم Create Program باز می شود که می توانید اسم برنامه را در قسمت POU Name و نوع برنامه را در قسمت Task و نوع زبان در قسمت Language و در صورت نیاز پسورد را مشخص کنید که یک عبارت 4 تا 12 کاراکتری است.

با کلیک روی گزینه OK در پنجره بالا، قسمتی برای نوشتن کدهای مورد نیاز PLC یا برنامه نویسی پی ال سی دلتا باز می شود. آیکون برنامه جدید در زیر قسمت Programs در قسمت مدیریت پروژه ایجاد می گردد و کنار آن هم قسمتی برای نوشتن برنامه است.

تا اینجا پنجره زیر در ISPSoft نمایش داده خواهد شد:

نکته: در منوی Help امکان استفاده از اطلاعات کلی در خصوص نرم افزار، برنامه نویسی و PLC ها وجود دارد. در صورتی که نیاز به راهنمای بخش خاصی دارید کافیست روی آیتم کلیک کرده و کلید F1 را فشار دهید.

نوارهای ابزار نرم افزار ISPSoft

قبل از شروع برنامه نویسی پی ال سی دلتا با نرم افزار ISPSoft با زبان های برنامه نویسی مختلف (پشتیبانی از 5 زبان) لازم است که با نوار ابزارهای آن آشنایی کامل پیدا کنید. به عنوان مثال در تصویر ابتدا به بررسی نوار وضعیت پرداخته ایم:

نوار منو

هر یک از بخش هایی که در تصویر می بینید کارکردهای زیر را دارند:

• File: شامل دستورهای مرتبط با ذخیره کردن و بازیابی و مشابه آن
• Edit: شامل عملکردهای اصلاح و ویرایش
• View: شامل عملکردهای نمایش اطلاعات پروژه و تنظیم محیط نمایش
• Compile: شامل بررسی ترکیب صحیح کدها و کامپایل برنامه به دستورات اجرایی
• PLC: تنظیمات و کنترل PLC از طریق نرم افزار
• Tools: شامل عملکردهای متنوع جهت تنظیمات شبکه، سخت افزار، برنامه و نرم افزار
• Windows: شامل دستوراتی جهت نحوه نمایش فضای کار و پنجره های نرم افزار
• Help: راهنمایی پیرامون نرم افزار و مفاهیم سخت افزاری مرتبط

نوارهای ابزار

نوارهای ابزار 5 نوع ابزار متنوع دارند تا کاربران بتوانند به امکانات برنامه دسترسی خوبی پیدا کنند. برای دسترسی به نوارهای ابزار کافیست در قسمت View بخش Toolbar را فعال کنید. وقتی نشانگر موس را بر روی هر آیکون به مدت چند ثانیه نگه دارید عملکرد آیکون به شکل زیر نمایش داده می شود:

5 نوع ابزار عبارتند از:

• نوار فایل برای پردازش کردن پروژه مثل ایجاد یا ذخیره کردن

• نوار ویرایش برای ویرایش پروژه مثل کپی کردن یا تغییر سایز برای نمایش

• نوار PLC برای کار و فعالسازی پی ال سی

• نوار عیب یابی برای عیب یابی پروژه که بسته به نوع مدل PLC شکل آیکون متفاوت خواهد شد

• نوار برنامه نویسی پی ال سی دلتا که دارای توابع و امکانات مخصوص ویرایش برنامه که آیکون این قسمت هم بسته به نوع زبان برنامه نویسی که انتخاب کرده اید متفاوت خواهد بود.

کار با پروژه ها در ISPSoft

در این قسمت از آموزش برنامه نویسی پی ال سی دلتا به نحوه کار با پروژه ها می پردازیم. در واقع وقتی شما قصد دارید به برنامه نویسی PLC دلتا با ISPSoft بپردازید می توانید به دو شکل منفرد یا گروهی پروژه ایجاد کنید. در حالت منفرد برنامه برای یک PLC قرار است نوشته شود و فایل پروژه هم با فرمت .isp ذخیره می گردد مثل تصویر زیر:

اما گاهی اوقات لازم است که چندین PLC یک پروژه یا تجهیزات را کنترل کنند بنابراین برنامه نویسی پی ال سی دلتا باید به شکل گروهی برای تجهیزات مختلف انجام شود و کلیه آنها را به شکل یکجا تعریف کنیم. در این وضعیت، تنظیمات شبکه و تجهیزات متصل به آن از طریق NWCONFIG انجام می گیرد.

تعداد پروژه های قابل ایجاد در حالت گروهی با تعداد تجهیزات متصل به شبکه یکسان است و نرم افزار محدودیتی ایجاد نمی کند. در حالت گروهی پسوند فایل ایجاد شده .pri است و پسوند هر پروژه در گروه همان .isp است.

شیوه ایجاد پروژه جدید منفرد

برای اینکه یک پروژه ایجاد کنید تا برنامه نویسی PLC دلتا را انجام دهید ابتدا از منو فایل گزینه NEW را انتخاب کرده و بر روی گزینه پروژه کلیک کنید. در صفحه ای که باز می شود اسم پروژه، محل ذخیره، نوع پی ال سی و نکات مربوط را مشخص کرده و در انتها با کلیک بر روی OK پروژه جدید را ایجاد کنید.

سپس اسم پروژه و مسیر ذخیره به در کنار مدل پی ال سی در بخش مدیریت پروژه قابل مشاهده است:

شیوه ایجاد پروژه جدید گروهی

برای برنامه نویسی PLC دلتا هنگامی که نیاز به ایجاد پروژه به شکل گروهی باشد به روش زیر انجام می شود. ابتدا از منو فایل Group Project و بعد از آن New Group Project را انتخاب کنید:

در مرحله بعد که در تصویر زیر هم می بینید باید یکی از پروژه های تکی را در پروژه گروهی تعریف کنید. این قسمت با همین بخش در ایجاد پروژه تکی فرقی ندارد بجز اینکه باید اسم پروژه گروهی هم در بخش Group Project Name مشخص کنید:

سپس در این مرحله می بینید که در بخش مدیریت پروژه، فقط یک پروژه وجود دارد که از این لحاظ با ایجاد یک پروژه منفرد فرقی ندارد اما با این فرق که تک پروژه داخل پروژه گروهی امکان Save As ندارد و باید در مسیر مجزا ذخیره ساخت و دستور Export برای استخراج کردن برنامه های فعلی در پروژه استفاده می شود:

برای اضافه کردن یک پروژه به پروژه گروهی می توانید در منو فایل، بخش NEW، روی Group Project و پس از آن New to Group Project کلیک کرده و یا اینکه روی پروژه لیست شده در قسمت مدیریت پروژه راست کلیک نموده و همین گزینه های گفته شده را انتخاب کنید. در تصاویر زیر به ترتیب این روش ها را می بینید:

نکته: در هر لحظه فقط یکی از پروژه های درون گروه را می توانید ویرایش کنید یعنی همان پروژه ای که فعال شده و از طرفی موقع ساخت پروژه جدید، پروژه ای که جدیدا ساخته شده فعال می گردد و پروژه قبلی بسته می شود بنابراین حتما قبل از اینکه پروژه جدید ایجاد کنید، قبلی را ذخیره کنید. موقعی که می خواهید پروژه جدید را ایجاد کنید بخاطر مشخص بودن مکان و اسم پروژه گروهی، فقط لازم است که اسم پروژه جدید و نوع تجهیزات آن را تعیین کنید.

در تصویر بالا می بینید که پروژه جدید که فعال هم هست، زرد رنگ است و پروژه های غیر فعال خاکستری رنگ است. اگر بخواهیم پروژه دیگری را فعال کنیم باید روی آن دو بار کلیک کرده و یا راست کلیک نموده و به ترتیب Group Project و Active Project را انتخاب نمایید.

در صورتی که بخواهید پروژه منفرد با پسوند .isp را به پروژه گروهی اضافه نمایید (چه پروژه ای که منفرد است و چه پروژه ای که بخشی از پروژه گروهی است) کافی است روی پروژه فعال راست کلیک کرده و در بخش Group Project گزینه Add to Group Project را انتخاب کنید. سپس در این مرحله امکان انتخاب فایل پروژه مدنظر و سپس کپی آن به مکان پروژه گروهی فعلی وجود دارد.

برای اینکه یک پروژه تکی را در پروژه گروهی حذف کنید باید روی آن راست کلیک کرده و در بخش Group Project گزینه Remove From Group Project را انتخاب کنید. البته اگر فقط یک پروژه در گروه باشد نمی توانید آن را حذف کنید در این حالت باید خود پروژه را حذف کنید. دقت داشته باشید بعد از حذف پروژه، صرفا اسم آن در برنامه ISPSoft حذف شده و فایل های در فولدر گروه کماکان هست و در پروژه های بعدی قابل استفاده است.

آموزش برنامه نویسی پی ال سی دلتا با زبان Ladder در ISPSoft

پرکاربردترین زبان برنامه نویسی پی ال سی ها از جمله پی ال سی دلتا، زبان برنامه نویسی Ladder است که زبانی گرافیکی مبتنی بر عملکرد رله و کانتکت هاست. المان های اصلی این زبان را در شکل زیر داخل محیط نرم افزار ISPSoft می بینید:

محیط برنامه نویسی پی ال سی دلتا در ISPSoft با زبان Ladder

برای شروع برنامه نویسی باید محیط برنامه نویسی جدید ایجاد کنید که برای این منظور در بخش مدیریت پروژه روی Program کلیک راست کنید و سپس POU و پس از آن New را بزنید.

در پنجره ای که باز می شود ابتدا نام پروژه و سپس زبان برنامه نویسی (LD یا Ladder Diagram) را انتخاب نمایید:

پس از اینکه تأیید کردید، POU مدنظر برای نوشتن برنامه به شکل زیر شاخه ای از Program در قسمت مدیریت پروژه اضافه می گردد. سپس پنجره ای شبیه به تصویر زیر باز می گردد:

سپس نوار ابزار زبان برنامه نویسی Ladder ظاهر می گردد که برای برنامه نویسی قابل استفاده است. آیکون های این نوار ابزار به شرح زیر هستند:

نحوه کار هر آیکون در جدول زیر مشخص شده است:

Network در Ladder

برنامه هایی که در زبان برنامه نویسی Ladder نوشته می شوند از بخش های زنجیره ای به نام Network تشکیل شده اند که قسمت های مستقل از برنامه هستند. در برنامه نویسی PLC دلتا با ISPSoft محدودیت برای تعداد بخش های Network ندارید و می توانید همه برنامه ها را در یک Network بنویسید اما برای خواناتر بودن از چندین Network استفاده می کنند.

شماره هر Network در بالای محیط برنامه نویسی قرار می گیرد و رنگ سمت چپ Network هم مشخص کننده وضعیت فعال/غیر فعال و انتخاب شده / انتخاب نشده است. رنگ ها را می توانید در پنجره Options تغییر دهید.

وقتی پنجره برنامه POU جدید باز می شود، Network خالی در آن وجود دارد که اگر کاربر مایل باشد تا Network جدید اضافه کند از طریق انتخاب یکی از Network ها و سپس انتخاب گزینه فلش رو به پایین که در تصویر زیر هم می بینید، یک Network در زیر Network قبلی اضافه خواهد شد.

اگر بخواهد یک Network در بالای Network انتخاب شده اضافه کند باید گزینه فلش رو به بالا را که در تصویر فوق می بینید انتخاب کند.

انتخاب کردن اجزای برنامه

برای اینکه اجزای محیط برنامه نویسی Ladder را انتخاب کنید می توانید از آیکون فلش استفاده کنید. برای خارج شدن از حالتی هم که انتخاب شده باید کلید Esc را بزنید. اجزایی که می توانید در زبان برنامه نویسی Ladder انتخاب کنید در شکل زیر مشخص هستند که در ادامه هر شماره توضیح داده شده است:

شماره 1 انتخاب Network

شماره 2 انتخاب کانتکت ورودی

شماره 3 انتخاب شبکه برای اضافه کردن المان

شماره 4 انتخاب کویل خروجی

شماره 5 انتخاب بلوک

کانتکت ها و کویل ها

در برنامه ISPSoft شما می توانید از طریق زبان Ladder برای برنامه نویسی PLC دلتا، به کمک کانتکت های ورودی رجیسترها را بخوانید و با کویل ها ویرایش کنید. توضیحات کانتکت و کویل در جدول زیر قابل مشاهده است:

برای استفاده از کانتکت ها در برنامه، خط مدنظرتان را در Network انتخاب کرده و سپس با کلیک روی گزینه ای که در شکل زیر مشاهده می کنید کانتکت را به خط انتخاب شده اضافه نمایید:

با انتخاب گزینه فوق، وقتی موس خود را روی Network می برید می توان به شکل سری یا موازی آن را به کانتکت های دیگر وصل کنید اما اگر به خط نزدیک کنید ظاهر آن به فرم اتصال سری تغییر کرده و اگر به کانتکت ها نزدیک کنید ظاهر آن به فرم اتصال موازی تغییر خواهد کرد.

برای متصل کردن کانتکت در Network جدید بعد از انتخاب کردن Network و فعال ساختن گزینه ای که در تصویر بالا مشاهده کردید، باید نشانگر موس را به مستطیل قرمز ببرید و کلیک کنید:

در تصویر زیر یک نمونه از اضافه کردن کانتکت را در موقعیت های مختلف درون برنامه می بینید:

با اتصال کانتکت و زدن Esc با انتخاب و دو بار کلیک روی هر یک از کانتکت های دلخواه از لیست باز شده نوع آن را می توانید انتخاب نمایید.

برای استفاده کردن از کویل در برنامه، بعد از انتخاب محل نصب در برنامه می توانید از گزینه زیر استفاده کنید:

زمانی که گزینه فوق انتخاب شده باشد با بردن موس روی Network می توانید به شکل سری یا موازی آن را به سایر المان ها وصل کنید و اگر به خط نزدیک کنید حالت آن به فرم سری تغییر خواهد کرد و اگر به المان های دیگر نزدیک کنید فرم آن به موازی تغییر خواهد کرد. در فرم موازی می توانید کویل را بالا یا پایین خط فعلی قرار دهید. دقت داشته باشید کویل ها را نمی توان با یکدیگر به شکل سری در آورد.

برای متصل کردن کویل در Network جدید بعد از انتخاب کردن Network و فعالسازی گزینه ای که در بالا مشاهده کردید باید موس را به مستطیل قرمز ببرید و کلیک کنید.

با متصل شدن کویل و زدن دکمه Esc و دو بار کلیک روی کویل دلخواه از لیست باز شده می توانید نوع آن را انتخاب نمایید:

بکارگیری حافظه ها، سیمبل ها و مقادیر ثابت

با کلیک روی ??? که بالای المان های روی Network است کاربر می تواند حافظه، سیمبل، پورت یا عدد ثابت آن را تایپ کرده و به المان مدنظرش بدهد یا اینکه روی گزینه فلش رو به پایین کلیک کرده و از لیستی که نشان داده می شود سیمبل مدنظرش را انتخاب نماید.

برای اینکه حافظه یا پورت اختصاص داده شده را ویرایش کنید می توانید اسم المان را انتخاب و سپس ویرایش را بزنید. بعد از اینکه المان را انتخاب می کنید می توانید با فشار دادن شستی Page Down لیستی از سیمبل ها را ببینید. بعد از انتخاب کردن سیمبل، با فشار دادن Enter هم تغییرات المان ثبت شده و هم اسم المان بعدی برای ویرایش شدن فعال می گردد. در نهایت با فشار دادن Esc از حالت ویرایش بیرون می آیید.

اگر بخواهید از مقدار ثابت در Ladder استفاده کنید باید این مقدار ثابت بر اساس قواعد جدول زیر آماده شوند:

نوشتن دستورالعمل

در ادامه آموزش برنامه نویسی پی ال سی دلتا با نرم افزار ISPSoft به نوشتن دستورالعمل می رسیم. برای اینکه المان در این نرم افزار اضافه کنید می توانید مستقیما دستورالعمل بنویسید که ابتدا باید مکان اضافه شدن المان را در برنامه انتخاب نمایید:

وقتی دستورالعمل مدنظرتان را بخواهید تایپ کنید فورا صفحه مرتبط با آن باز شده و در نهایت تأیید کنید. دستورالعمل ها به بزرگی و کوچکی حروف حساس هستند.

دستورالعمل کانتکت باز و بسته: به ترتیب A فاصله و سپس آدرس کانتکت

دستورالعمل کویل خروجی: O فاصله و سپس آدرس کویل

بلوک ها

در نرم افزار ISPSoft دو نوع تابع داریم که از قبل آماده هستند به نام های FB و API که به ترتیب توسط کاربر و نرم افزار ایجاد شده اند که قابل استفاده در برنامه هستند. این توابع در زبان برنامه نویسی LADDER به شکل بلوک با پایه های ورودی و خروجی هستند. همه این بلوک ها پایه ورودی En دارند که اگر فعال نباشد بلوک اجرا نشده و اگر بلوک مدنظر خروجی EnO داشته باشد در صورت فعال بودن En، EnO هم فعال شده و برعکس. بلوک هایی که EnO ندارند مثل کویل خروجی باید کویل انتهایی Network باشند و بعد از آنها امکان قرارگیری بلوک دیگر وجود ندارد.

توجه کنید که حتما قبل از EN باید المان یا بلوک دیگری باشد و کاربرد شکل زیر اشتباه است:

برای استفاده کردن از بلوک ها در نرم افزار ISPSoft، بعد از اینکه محل پیاده سازی آن در برنامه را انتخاب کردید، با کلیک روی آیکونی که در تصویر زیر می بینید، پنجره جدیدی باز می شود که باید نوع بلوک یعنی API یا FB را انتخاب کنید:

1 انتخاب نوع بلوک: گزینه All Types یعنی همه انواع بلوک ها، Comparison Instruction یعنی بلوک های مقایسه ای، API بلوک های آماده ISPSoft و Function Block بلوک های آماده شده توسط کاربر است.

2 با انتخاب API در این قسمت لیستی از بلوک های مختلف را می بینید

3 انتخاب نوع بلوک

4 با غیر فعال سازی گزینه Auto Close امکان اضافه کردن متوالی بلوک به برنامه وجود دارد.

بلوک های مقایسه ای

کار بلوک های مقایسه ای این است که نسبت دو عدد را بررسی کرده و نتیجه حاصل شده را به شکل بیتی به خروجی می دهند. مثلا بلوک زیر مقادیر دو ورودی D0 و D1 را مقایسه می کنند و اگر مقدار D0 بیشتر باشد یعنی S1 بزرگتر از S2 باشد، خروجی بلوک یا همان Q یک خواهد شد. برای داده هایی که فرمت گوناگون دارند بلوک های متفاوتی هم وجود دارد.

بلوک های مقایسه ای مثل کانتکت ها امکان اتصال به شکل سری و موازی را دارند.

بلوک های منطقی

یکی از پرکاربردترین ابزارهای کاری برنامه نویسی PLC دلتا عملیات های منطقی است که خیلی از عملکردهای مورد انتظار هر فرد از جمله دستورات بیتی با این عملیات های منطقی به شکل بهتری پیاده سازی خواهد شد. مثلا در شکل زیر می بینید که لبه گیری در دو Network در حال انجام است و با عملیات بیتی می توان در یک Network انجام داد.

عملیات های بیتی در ISPSoft طبق جدول زیر خواهند بود:

برای استفاده از عملیات بیتی در نرم افزار ISPSoft باید در نوار ابزار نوع عملیات در بخشی که نشان داده شده مشخص گردد:

پس از آن با کلیک بر روی گزینه ای که در تصویر زیر نشان داده شده، امکان استفاده از عملیات بیتی در برنامه بوجود می آید:

پس از آن موس خود را به سمت خطی که عملیات بیتی را می خواهیم در آن قسمت بگذاریم ببرید و موقعی که نشانگر موس به فرم عملیات بیتی تبدیل شد روی آن کلیک کنید تا به خط اضافه شود:

ساخت چند خروجی در Network

برای قرار دادن همزمان چند خروجی در یک Network اول باید دو کویل خروجی را به شکل موازی با هم در مدار بگذارید:

پس از آن امکان قرار دادن المان های خاص به شکل منحصر بفرد در هر خط وجود دارد:

اضافه کردن برچسب

در مواقعی که نیاز دارید هنگام اجرای برنامه به بخش خاصی برای اجرا بروید یا اصطلاحا پرش (Jump) کنید، باید به قسمت هایی از برنامه که قصد پرش دارید برچسب بزنید. این برچسب ها باید همراه با حافظه نوع P در پردازنده های DVP باشد چرا که در AH500 این کار به شکل اتوماتیک قابل انجام است.

برای اینکه به برچسبی که زده اید پرش کنید باید به بلوک CJ آدرس یا نام برچسب را بدون علامت : بدهید.

برای ساخت برچسب ابتدا روی سمت راست شماره Network کلیک کنید:

سپس اگر پردازنده از نوع DVP بود باید حافظه نوع P را در این محل تایپ کنید و اگر از نوع AH500 بود باید اسم برچسب را تایپ کنید و کلید Enter را بزنید که در نهایت جلوی Network آن، برچسب با علامت دو نقطه نمایان می شود:

 

ویرایش توضیحات

قسمت بعدی آموزش برنامه نویسی پی ال سی دلتا مربوط به ویرایش توضیحات است که برای مشاهده توضیحات برنامه در Network ها باید روی گزینه ای که در تصویر زیر دور آن دایره قرمز کشیده شده کلیک کنید. و اگر توضیحات باعث شلوغی محیط برنامه شد و یا اینکه ضرورتی برای شما نداشت دوباره همین گزینه را بزنید تا مخفی شود:

در حالتی که نیاز به نمایش توضیحات دارید، روی بخش خاکستری در زیر اسم Network می توانید توضیحات مورد نیاز آن را تایپ و سپس با Enter ثبت کنید. اگر می خواهید توضیحات بعدی را در سطر جدید بنویسید باید همزمان کلیدهای Shift را نگه داشته و Enter را بزنید.

برای مشاهده توضیحات المان های برنامه باید روی آیکونی که در تصویر زیر می بینید کلیک کنید و اگر خواستید مخفی باشد دوباره روی آن کلیک کنید:

بعد از اینکه حالت نمایش دادن توضیحات المان ها فعال شد می توانید روی بالای المان مدنظر کلیک کنید تا توضیحات خودتان را اضافه کرده و با Enter زدن ثبت کنید.

در صورتی که به یک سیمبل المان خاصی داده باشید با کلیک روی همان المانی که بالاتر دیدید، توضیحات مربوط به آن را خواهید دید. توضیحات مربوط به هر سیمبل به شکل مستقیم قابل تغییر نیست و باید از طریق صفحه ویرایش سیمبل ها اقدام کنید.

اگر حالت نمایش توضیحات المان ها فعال باشد می توانید با کمک نشانگر موس روی المان مدنظر توضیحات آن را بخوانید و اینکه چه مدل توضیحاتی را ببینید در قسمت Option قابل تعیین است.

حالت نمایش سیمبل / آدرس

بخش بعدی آموزش برنامه نویسی پی ال سی دلتا، مربوط به حالت نمایش سیمبل / آدرس در نرم افزار ISPSoft است که در آن می توانید تنظیمات مربوط به صفحه نمایش را طوری تنظیم کنید که سیمبل ها به جای آدرس المان ها نمایش بگیرند و برعکس. برای اینکه سیمبل ها به همراه توضیحات نمایش داده شوند نباید آیکونی که در تصویر زیر می بینید انتخاب شده باشد.

اما اگر انتخاب شده باشد چه اتفاقی می افتد؟ در صفحه برنامه آدرس حافظه ها یا پورت ها را خواهید دید مثل تصویر زیر:

نشانه گذاری

در آموزش برنامه نویسی PLC دلتا در ISPSoft یکی از موارد مهم، نشانه گذاری است که به کمک آن توضیحات و بخش های مهم برجسته می شوند. نشانه گذاری به نظم و جستجوی راحت در بین Network ها نیز کمک می کند.

برای اینکه نشان به Network اضافه کنید، باید بعد از انتخاب کردن آن بر روی آیکون زیر کلیک کنید و برای حذف آن یکبار دیگر روی آن کلیک کنید. البته حذف و اضافه کردن نشان با کلیدهای ترکیبی Shift + Ctrl + B هم امکان پذیر است.

بعد از نشانه گذاری می توانید با آیکون های تصویر زیر بین نشان ها جابجا شوید:

فعالسازی و غیرفعالسازی Network

برخی مواقع باید برخی از Network های برنامه در مرحله تست کامپایل نشوند و در این موقع باید آنها را غیر فعال کنید. برای غیر فعال کردن یک Network ابتدا آن را انتخاب کنید:

بعد بر روی آیکون زیر کلیک کنید تا فعال یا غیر فعال شود:

بعد از اینکه مراحل تست طی شوند برای فعالسازی همه Network هایی که غیر فعال شده اند می توانید از بخش Edit روی گزینه Activate All Networks کلیک کنید.

نتیجه گیری

در این مطلب تلاش کردیم با زبانی ساده و به شکلی جامع و تصویری برنامه نویسی PLC دلتا با نرم افزار ISPSoft را توضیح دهیم. در ادامه پرکاربردترین و معروف ترین زبان برنامه نویسی Delta PLC در ISPSoft یعنی زبان برنامه نویسی LADDER را به طور کامل توضیح دادیم. با کمک این آموزش راهی ساده برای برنامه نویسی خواهید داشت. اگر قصد دارید با کمک PLC دلتا، سیستم اتوماسیون صنعتی را برای مجموعه خود فعال کنید، بهتر است این تجهیزات صنعتی را از شرکتی معتبر تهیه نمایید.

از جمله شرکت هایی که پی ال سی دلتا را عرضه می کنند می توان به کارخانجات بزرگ آزند اتوماسیون اشاره کرد. شما با مراجعه به سایت این شرکت می توانید در خصوص خرید انواع تجهیزات مرتبط با plc دلتا از کارشناسان این مجموعه مشاوره نیز دریافت نمایید.

نویسندگان:

علیرضا قانع
مائده فقیهی
مهشید علینقیان